2018 жылдың наурыз айынан 2019 жылдың наурыз айына дейін Нұр-Сұлтан қаласы мәслихатының әлеуметтік-мәдени даму мәселелері жөніндегі тұрақты комиссиясының жұмысы туралы есеп
29.08.2019
Нұр-Сұлтан қаласы мәслихатының
2019 жылғы 29 наурыздағы
47 сессияда қаралды
Сіздердің назарларыңызға Нұр-Сұлтан қаласы мәслихатының әлеуметтік-мәдени даму мәселелері жөніндегі тұрақты комиссиясының 2018 жылғы наурыздан бастап 2019 жылғы наурызға дейінгі кезеңдегі жұмысы туралы есепті ұсынуға рұқсат етіңіз.
Әлеуметтік-мәдени даму мәселелері жөніндегі тұрақты комиссияның қызметінде өткен жылы мектепте білім беру, денсаулық сақтау, мәдениет, спорт, халыққа, мүгедектерге, әйелдерге әлеуметтік көмек көрсету, отбасын қорғау, Нұр-Сұлтан қаласының әлеуметтік саласына инновациялық технологияларды енгізу проблемаларына ерекше орын берілді.
Білім
Есепті кезеңде тұрақты комиссияның бастамасы бойынша кезекті сессияның қарауына «Елордалық білім беру жүйесінің жай-күйі мен даму перспективалары туралы» мәселе енгізілді. Сессия жаңа мектептер салу мүмкін емес, қаланың халық тығыз орналасқан аудандарында орналасқан жалпы білім беретін және мектепке дейінгі мекемелерде шамадан тыс жүктеме байқалатынын атап өтті.
Нұр-Сұлтан қаласының әкімдігіне: мемлекеттік-жеке меншік әріптестік тетіктерін енгізу арқылы білім беру объектілері желісін кеңейту; мектепте тамақтандыру комбинатын салу мәселесін қарау; № 8 орта мектепті күрделі жөндеу, № 75 мектеп-лицейіне жапсаржай салу, «Өндіріс» т/а мектеп салу мәселелерін ерекше бақылауға алу ұсынылды.
Апат алдындағы және қайта тығыздалған мектептер проблемаларын шешу, сондай-ақ қала құрылысының нақты жоспарларымен ұштастыра отырып, жаңа мектептер салынатын орындарды айқындау мақсатында тұрақты комиссия депутаттары отырысында білім басқармасының «Жобалаудың басталуы 2018 жылға жоспарланған жаңа мектептер мен мектептерге жапсаржайлардың орналасу тізбесі туралы» ақпараты тыңдалып, талқыланды. Білім беру мекемелерінің шығындарын қаржыландырудан оқушыларды оқытуға көшуді енгізу үшін олардың санына байланысты тұрақты комиссияда «жан басына шаққандағы нормативтік қаржыландырумен пилоттық мектептерді қаржыландыру схемасы» (мектепке емес, 1 оқушыға арналған мемлекеттік шығыстарды жоспарлау) талқыланып, мақұлданды.
Мәдениет және спорт
Бүгін кезекті сессияда Мәслихаттың 2019 жылға арналған жұмыс жоспарына тұрақты комиссияның бастамасымен «Нұр-Сұлтан қаласының аумағында мәдениет, дене шынықтыру және спортты дамыту саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру туралы» мәселе қаралды.
Кезекті сессияның негізгі мәселесін дайындау бойынша үлкен жұмыс атқарылды. Мәдениет және спорт саласындағы проблемалық мәселелер анықталды. Мәдениет және спорт мекемелерінің жүйесі халықтың, әсіресе өскелең ұрпақтың рухани және физикалық дамуына әсер ететін ең қажетті мемлекеттік институттардың бірі болып табылатынын ескере отырып, депутаттар бүгін айтқан барлық ұсыныстар мен ұсынымдар бойынша тиісті шаралар қабылданады деп үміттенемін.
Қоғамдық денсаулық сақтау
Тұрақты комиссия мәслихаттың «Астана қаласының тұрғындарына алғашқы медициналық-санитарлық және жедел медициналық көмектің жай-күйі мен оны көрсету жөніндегі шаралар туралы» шешімінің орындалу барысын қарады.
мәслихат сессиясының ұсынымдарын толық көлемде орындау талап етіледі. Ақмола облысының Денсаулық сақтау басқармасымен елордаға жақын орналасқан елді мекендердегі пациенттерге тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемінің қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында Нұр-Сұлтан қаласының медициналық ұйымдарымен қосалқы мердігерлік шарттар жасасу жөніндегі мәселелер реттелмеген.
Мектеп медицинасын дамыту мәселелері ерекше назар аударуды талап етеді.
Өткізілетін іс-шаралардың сапасын жақсарту бойынша Нұр-Сұлтан қаласының салауатты өмір салтын қалыптастыру орталығының қызметін жандандыру қажет.
Қалалық денсаулық сақтаудың кәсіби білікті кадрларын қалыптастыруға ықпал ететін орта медициналық персоналды даярлау бойынша білім беру процесінің жоғары нәтижелілігін қамтамасыз ету бойынша Нұр-Сұлтан қаласы әкімдігінің "Жоғары медициналық колледжінің" оқытушылар құрамының қызметін жақсарту талап етіледі.
Сондай-ақ, «Астана қаласында туберкулездің эпидемиологиялық жағдайы және жүргізілетін туберкулезге қарсы іс-шаралардың тиімділігі туралы» сұрақ туындайды.
2018 жылы туберкулезден болатын өлім-жітімнің 100 мың тұрғынға шаққанда 2017 жылғы 1,8-ден 2,8-ге дейін өскені анықталды. Себептерді талдау көрсеткендей, елордадағы ішкі көші-қон процестері туберкулезден болатын өлім-жітім көрсеткішіне әсер еткен маңызды фактор болып табылады. Осы санаттағы адамдар арасында туберкулездің анықталуы жоғары.
Туберкулезбен ауыратындардың 76,7 пайызы қолайсыз материалдық жағдайлары бар адамдарға жатқызылған. Туберкулезбен ауырған әрбір бесінші адам Нұр-Сұлтан қаласына бір жыл ішінде келді, әрбір екінші адамның тұрақты жұмысы жоқ және әрбір төртінші адамның табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен. Туберкулезбен ауырғандардың жартысынан көбінің жеке баспаналары болмады және жалдамалы пәтерлерде тұрды.
Білім беру мектептерінде және қаланың кейбір колледждерінде туберкулезді анықтау жағдайлары орын алуда.
Жеке меншік мектепке дейінгі мекемелердегі балалардағы туберкулез диагностикасын ерте анықтау мәселесі ерекше назар аударуды талап етеді. Кадр тапшылығы бар.
Нұр-Сұлтан қаласының әкімдігіне туберкулезбен ауыратын науқастарға әлеуметтік қолдау көрсетуге арналған жалпы қаржыландыруды туберкулезге қарсы қызметті жалпы қаржыландырудың кемінде 4 пайызын сақтауды көздеу және әлеуметтік қолдау деңгейін ай сайын 10 АЕК-ке дейін жеткізу туралы мәселені қарау ұсынылды;
- туберкулезбен ауыратын науқастарды әлеуметтік қолдауды қаржыландырудың қажетті қосымша көлемі бойынша есептерді және әлеуметтік қолдау көрсету тетігі бойынша ұсыныстарды ұсыну: қаланың сауда желісінен азық-түлік сатып алу мүмкіндігімен азық-түлік карточкаларына ақша сомасын аудару және қалалық көлікте жол жүру ақысын төлеу.
Гендерлік саясатты іске асыру және отбасылық құндылықтар мен дәстүрлерді ілгерілету туралы мәселелерді қарау нәтижелері бойынша
Нұр-Сұлтан қаласының әкімдігіне «Атқарушы органдардың отбасы мен қоғамда мәдени және гендерлік қатынастарды қалыптастыру жөніндегі іс-шараларды өткізу жөніндегі жұмысы туралы» мәселе бойынша мәслихаттың көпшілік тыңдауларының ұсынымдарын толық көлемде іске асыру ұсынылды.
Қалалық атқарушы органдардың балаларды жоспарлау және тәрбиелеу, ажырасудың алдын алу бойынша жас отбасыларға, отбасы жоқ жалғыз басты адамдарға, оның ішінде психологтарды, медицина қызметкерлерін, мұғалімдерді тарта отырып, психологиялық және консультациялық көмек көрсету жөніндегі қызметінің кешенді жоспарын жасау қажет.
Мемлекеттік-жекешелік әріптестік негізінде отбасылық және гендерлік жобаларды, оның ішінде жетім балалар мен ата - анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға жоғары білім алу үшін құру және іске асыру жөніндегі жұмысты жандандыру талап етіледі;
Отбасы құндылықтарын және отбасы мен қоғамдағы гендерлік теңдікті ілгерілету мақсатында мәдени және гендерлік қатынастарды қалыптастыру жөніндегі отбасылық-бағдарланған ақпараттық материалдардың үлесін бұқаралық ақпарат құралдарында жариялауды ұлғайту.
Халықты әлеуметтік қорғау
Есепті кезеңде мәслихат сессиясының қарауына енгізілетін Халықты әлеуметтік қорғау жөніндегі 7 мәселе қаралды.
Сонымен қатар, мәслихаттың көпшілік тыңдауларында «Қалалық атқарушы органдардың мүгедектерді әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі қызметі туралы» мәселе тыңдалып, талқыланды.
Анықталған проблемалық мәселелер бойынша атқарушы органға тиісті ұсынымдар берілді. Оның ішінде:
- Ақкөл ауылында орналасқан «Қамқор» әлеуметтік қызмет көрсету орталығында 100 төсек-орындық жапсаржай құрылысын аяқтау;
- мүгедек балалардың заңды өкілдерінің бірі қалалық қоғамдық көлікте тегін жүру құқығын беру орындалған болып табылады.
Сонымен қатар, қалалық денсаулық сақтау мекемелерінде көрсетілетін медициналық қызметтер сапасының төмендігі проблемалардың бірі болып табылатыны атап өтілді. Сурдолог-дәрігерге қабылдауға, УДЗ өтуге және басқа да медициналық рәсімдерге айлық кезек адамдардың наразылығын тудырады.
Тірек-қимыл аппараты аурулары бар арбадағы мүгедектер экстракорпоралдық ұрықтандыруға квота бөлуді қажет етеді.
Мүгедектерге көрсетілетін медициналық оңалту көлемінің жеткіліксіздігі мәселесі өткір тұр. Мамандандырылған мектепке немесе мектепке дейінгі балалар мекемесіне баратын мүгедек балалардың 7 жастан кейін орталықтарда оңалтудан өту мүмкіндігі болмайды.
Жыл сайынғы қайта куәландырудан және мүгедектік мерзімін ұзартудан өту қажеттілігі, әсіресе балалық шақта тағайындалған немесе ағзадағы ауыр қайтымсыз өзгерістерге байланысты мүгедектік жағдайында аса өткір проблема болып табылады.
Туа біткен жұлын жарығына байланысты мүгедектігі бар балалар белсенді типтегі арбаларға мұқтаж. Ол ұсынған жабық және серуендейтін арбалар жеке таңдалмайды және омыртқаның қисаюына, жамбас буындарының деформациясына, қысымның жарасына әкеледі.
18 жасқа дейінгі мүгедек балалардың ата-аналарын қолдау үшін кәсіпкерлікті дамыту мәселесі өзекті болып табылады.
Барлық осы проблемалық мәселелер бойынша атқарушы органдарға тиісті ұсынымдар берілді, оның ішінде Нұр-Сұлтан қаласының жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасына Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігіне:
- мүгедектікті қайта куәландыруға және мерзімін ұзартуға қойылатын талаптарды қайта қарау қажеттілігі туралы мәселе, әсіресе бала кезінде берілген немесе ағзадағы ауыр қайтымсыз өзгерістерге байланысты мүгедектік жағдайларында;
–тірек-қимыл аппараты бұзылған мүгедек балалар үшін жеке өлшеулер мен мамандардың консультацияларын ескере отырып, белсенді үлгідегі арбаларды сатып алуды ұйымдастыру мәселесі бойынша бастамашылық ету ұсынылды.
Сондай-ақ, әлеуметтік қорғау саласында «Аутизм, ерекше қажеттіліктері бар балалар мен жетімдерді қолдау жөніндегі қоғамдық қордың «Астана қаласының мәслихатына жүгіну туралы» жоспарлы мәселе қаралды. Эмоционалды-еріктік саласының бұзылулары (аутизм) бар балаларды оңалту бойынша жұмыста елеулі проблемалар бар екені атап өтілді.
Осы диагнозы бар балаларды анықтаудың өсуіне қарамастан, балалардың осы санатын уақтылы түзету және оңалту және ауруларды ерте анықтау үшін скрининг жоқ.
Аутизмі бар балалардың ата-аналары көптеген проблемаларға тап болады. Бұл емханаларда ерте диагностикалау, мектеп және мектепке дейінгі мекемелерде инклюзивті топтардың болмауы немесе жетіспеушілігі, ерекше балаларды әлеуметтік оңалту мәселелерінің шешілмеуі.
Аутизм диагнозы бар балаларға психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияны тегін оңалту курсынан өту үшін Оңалту орталықтары мен түзету кабинеттеріне 1 және одан да көп жыл кезек күту қажет.
Егер бала даму нормаларына сәйкес келмеген жағдайда, мамандарға уақтылы жүгіну туралы халық пен ата-аналар арасында ақпараттық насихаттау бойынша жұмыс жүргізілмейді.
Қалалық басқармалардың үкіметтік емес ұйымдармен және ата-аналар қоғамдастығымен өзара іс-қимылы нашар жолға қойылған.
Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялар үшін білікті мамандар мен медициналық кадрларға үлкен тапшылық бар.
Мәселе тұрақты комиссияның бақылауында.
Жастар саясаты, ақпараттық саясат
Нұр-Сұлтан қаласы мәслихатының көпшілік тыңдауларында да қаралған мәселелер әлеуметтік-мәдени даму мәселелері жөніндегі тұрақты комиссияның бақылауында:
«Астана қаласының аумағында мемлекеттік жастар саясатын іске асыру барысы туралы»;
«Астана қаласында мемлекеттік ақпараттық саясатты іске асыру жөніндегі атқарушы органдардың қызметі туралы».
«Астана қаласында мемлекеттік ақпараттық саясатты іске асыру жөніндегі атқарушы органдардың қызметі туралы».
Нұр-Сұлтан қаласы мәслихатының тұрақты комиссияларының бірлескен отырысында қала жастарын толғандыратын басты мәселе жұмысқа орналастыру мәселесі болып табылатынын атап өтті.
«NEET жастар үлесінің» теріс өсу динамикасы байқалады, онда 15-29 жас аралығындағы адамдар әртүрлі факторларға байланысты жұмыс істемейді және оқымайды.
Жастардың қоғамдық ұйымдары мен бірлестіктерінің қызметін жандандыру талап етіледі. Тіркелген 70 жастар ҮЕҰ-ның тек 27-сі ғана белсенді болып табылады.
Студенттерді жатақханаларда тұрумен қамтамасыз ету проблемасы бұрынғысынша өткір күйінде қалып отыр, оларға қаланың жоғары оқу орындары бойынша қажеттілік үлкен.
Жастар арасында жұмысшы кәсіптердің беделін, салауатты өмір салтын, отбасылық тәртіптің адамгершілік қағидаларын насихаттау қажет.
«Астана қаласында мемлекеттік ақпараттық саясатты іске асыру жөніндегі атқарушы органдардың қызметі туралы» мәселені қарау кезінде көпшілік тыңдауларға қатысушылар қалалық атқарушы органның мемлекеттік ақпараттық саясатты іске асыру жөніндегі қызметінде одан әрі жетілдіруді талап ететін мәселелер бар екенін атап өтті.
Проблемалық мәселелердің бірі-белгілі бір мәселелер бойынша нақты түсінік бере алатын сапалы мазмұнды материалды уақтылы ұсынбау. Қала әкімдігінің құрылымдық бөлімшелерінің халықты сол немесе өзге мемлекеттік органның қызметі туралы толыққанды ақпараттандыру және Нұр-Сұлтан қаласының тұрғындары арасында жоспарлы ақпараттық жұмыс жүргізу үшін қолжетімді және көрнекі нысандағы ақпараттық-анықтамалық материалдарды дайындауында жүйелілік жоқ.
Проблемалық мәселелерді жедел түсіндіру мәселесі өткір тұр. Барлық қалалық атқарушы органдар бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған жағымсыз жарияланымдарға уақытылы жауап бермейді, бұл өз кезегінде тұрғындар тарапынан наразылық тудырады және қала тұрғындарын әлеуметтік желілер арқылы әлеуметтік шиеленістің туындауына итермелейді.
Бұқаралық ақпарат құралдарымен ақпараттық өзара іс-қимылды жүзеге асыру кезінде тиісті ақпараты бар ғана емес, сондай-ақ Астанада мемлекеттік саясатты жүргізу бойынша қалалық билік қабылдайтын шаралар туралы халыққа жеткізе алатын сапалы спикерді ұсыну бойынша проблемалар бар. Көбінесе, қалалық атқарушы органдардың бірінші басшылары өздігінен шеттетіледі және спикерлер ретінде БАҚ-тың қойылған сұрақтарына сапалы және дәлелді жауап беру үшін жеткілікті құзыреті жоқ қызметкерлерді жібереді, сол арқылы жергілікті атқарушы органның беделіне нұқсан келтіреді.
Осы жұмысты жүргізу кезінде атқарушы органдар арасындағы іс-қимылдардың келісілмегендігі байқалады. Әкімдіктің құрылымдық бөлімшелері құзыреттік органдардың келісімінсіз ақпараттық кеңістікке дәлелсіз месседждерді дербес шығаратын фактілер орын алуда, бұл ақпаратты толық форматта бермегендіктен, халықтың әркелкі пікірін тудырады.
Қала мәслихатына келіп түсетін азаматтардың өтініштеріне сәйкес, атқарушы органдардың халыққа әлеуметтік және өзге де қызметтер көрсету бойынша, бұқаралық ақпарат құралдары арқылы қаланың инфрақұрылымын дамыту бойынша жүргізіліп жатқан жұмыстың мазмұны мен мәнін ақпараттандыру және түсіндіру жөніндегі қызметін жандандыру талап етіледі. Осыған байланысты халыққа ақпарат берудің халықаралық практикасын зерделеу және пайдалану қажет.
Іс-шараларды өткізу және онда мемлекеттік тілді сақтау мен дамыту жөніндегі мемлекеттік саясатты жүзеге асыратын атқарушы орган өкілдерінің сөз сөйлеуі кезінде қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретіндегі мәртебесі өзекті әрі өзекті болып қала береді.
Нұр-Сұлтан қаласының әкімдігіне мемлекеттік ақпараттық саясатты іске асыру бойынша мүдделі қалалық органдардың жұмысын үйлестіруді қамтамасыз ету бойынша ұсынымдар берілді.
Депутаттардың партиялық жұмысы
«Нұр Отан» партиясының қоғамдық қабылдауларындағы жұмыс, депутаттардың қаланың түрлі ведомствоаралық комиссияларына қатысуы депутаттық өкілеттікті табысты жүзеге асыруға мүмкіндік беретін жұмыстың маңызды нысаны болып табылады.
«Нұр Отан» партиясының депутаттық фракциясы жүктеген міндеттер аясында тұрақты комиссия мүшелері барлық партиялық жобалар мен партия өткізетін іс-шараларға (партиялық тыңдаулар, депутаттық фракция жиналыстары, вебинарлар, семинарлар, конференциялар, саяси кеңес отырыстары, бағдарламалық құжаттарды түсіндіру, Мемлекет басшысының Жолдауы) белсенді қатысады.
Округтердегі жұмыс
Депутаттар өз сайлау округінің тұрғындарымен тығыз байланыста. Әрбір депутат тұрақты түрде азаматтарды қабылдайды, сайлаушылармен кездеседі, депутаттық сауал құқығын пайдалана отырып, өз округі тұрғындарының мәселелерін шешуге көмек көрсетеді. Депутаттар жыл сайын сайлаушылармен есеп беру кездесулерін өткізеді.
Комиссия мүшелері округтерде өткізілетін іс-шараларға қатысады (округ тұрғындарын 9 мамыр, Қарттар күні мерекелерімен құттықтау), балаларды қорғау күніне арналған қайырымдылық акцияларына, «Мектепке жол», «Мейірімді қала» және т.б. қатысады, мүмкіндігіне қарай материалдық көмек көрсетеді.
Қорытындылай келе, тұрақты комиссия мүшелері Қарақат Жақсылыққызы Әбденге, Зұлфухар Сұлтанұлына, Сергей Петрович Солодовниковке, Алтыншаш Жұмашқызы Табулдинаға, Рамзия Фаатқызы Өмірбаеваға жемісті және үйлесімді жұмысы, тұрақты комиссияның, басқа да тұрақты комиссиялардың жұмысына, бірлескен отырыстарға, көпшілік тыңдауларға, сессияларға және қалалық мәслихаттың басқа да іс-шараларына белсенді қатысқаны үшін алғысымды білдіргім келеді.