Депутаттар алғашқы медициналық жәрдем мәселелеріне қайта оралды

Денсаулық сақтау басқармасының басшысы Камалжан Надыровтың сөздері бойынша, көптеген мемлекеттердегідей біздің елімізде де медициналық жәрдем көрсетуге бюджеттен жеткіліксіз қаржы бөлінеді. Мемлекеттік бюджеттің маңызды бөлігі стационарлық көмек кетеді.

– Мұндай тәсілдеменің нәтижесі – ресурстарды тиімсіз қолдану мен созылмалы ауру түрлерінің өсуіне, сондай-ақ, Денсаулық сақтау министрлігіне өспелі шығыстар әкеледі. Қартаюшы тұрғын, қоршаған ортаны қорғау мәселелері және қайта пайда болушы инфекциялар- осының бәрі денсаулық сақтау саласының шығысын өсіреді. Денсаулық сақтаудың алғашқы буынын жоғарғы деңгейге көтерсе, ауруханаға жатқызу деңгейі 40 пайызға, денсаулық сақтауға кеткен шығындар 30 пайызға қысқаратыны дәлелденген.

Астана қаласы бойынша алғашқы медициналық жәрдем көрсетуге 13 поликлиника, 3 денсаулық сақтаудың мемлекеттік секторына қарайтын отбасы денсаулығы орталықтары, сонымен қатар, қала тұрғындарының 10 пайызына қызмет көрсететін бірнеше жеке меншік медициналық мекемелер жұмылдырылған.

Бұдан өзге, басқарма басшысының айтуы бойынша, елордамыздың денсаулық сақтау саласының дамуында шешілмеген мәселелер бар. Солардың бірі- тұрғындардың өсу қарқынына материалдық және кадрлық күштің сәйкес келмеуі. Жыл сайын табиғи өсу мен қоныс аударудың нәтижесінде тұрғындар саны 35-40 мың адамға артуда. Емхананың жоспарлы қуаты бойынша күніне 500 адам, алайда күнделікті емханаға 700-800 пациент жүгінеді. Бұл көрсеткіш шамадан 40-60 пайызға асады. Егер дәрігерге тәжірибе бойынша тіркеуде тұрған 240 адам келер болса, шама бойынша 150 адам болуы қажет.

Бұл мәселелерді шешу мақсатында елордамызда бірқатар медициналық мекемелер құрылысын жүзеге асыру істері жүріп жатыр.

– Тіркелімге сәйкес Астана қаласында бір адамды қаржыландыру көлемін анықтауға кететін шығыс 700 теңгені құрайды, ал облыс бойынша 1200 теңгені құрайды. Соған қарамастан, Ақмола облысына жақын орналасқан елді мекендерден пациенттер  емдік-диагностикалық  қаралуға елордамызға келеді. Облыстық денсаулық сақтау басқармасымен бірлесе отырып ең тиімді өзара әрекеттестік пен алғашқы қолжетімді жәрдеммен елді мекендердің тұрғындарын қамтамасыз ету қажет,- деп атап өтті Камалжан Надыров.

Елордамызда мейірбикелердің жеткіліксіздігі 360 штаттық бірлікті көрсетеді. Психологтар мен әлеуметтік жұмысшыларда да ұқсас жағдай. Тек екі түріне ғана республикалық бюджеттен өтелетін  скринингтік қарау жүргізуде де қаржы жетіспеушілігі байқалады. Алайда, емханалар 11 ауру түріне зерттеу жүргізіп, жыл сайын 3 мың астаналықтарға скрининг жасайды

Басқарма басшысы мектеп медицинасын үстіміздегі жылдан бастап денсаулық сақтау қарауына өткенін жеткізді. Алайда, бөлінетін қаржы қызметкерлердің еңбекақысына ғана емес, дәрі-дәрмектерге кететін шығыстарға да жетпейді. Қаланы дәрімен қамтамасыз ету жыл сайын медициналық дәрі-дәрмектерге бөлінетін қаржының өсуіне қарамастан, қала қажеттілігін жартылай қанағаттандырады.

Өз кезегінде депутаттар елордамыздағы алғашқы медико-санитарлық жәрдемнің қала тұрғындарының қажеттілігін жеткілікті деңгейде қанағаттандырмайды. 8 таңдау округінің депутаты Алтыншаш Табулдинаның айтуы бойынша, денсаулық сақтау нысандарын аралау барысында емхана жұмысы жоспарлы түрде жүріп, алдын ала жазылу арқылы кезек саны қысқарған.

– Шалғайдағы отбасы денсаулығы орталықтарында салалық мамандар арасында кеңес, вакцинация ұйымдастырылған. Емханаларда электрондық технологиялар енгізілген, сондай-ақ телефон арқылы кеңес алуға болады. Ресми аралау барысында денсаулық сақтау саласының ең маңызды мәселелерінің бірі-мамандардың жеткіліксіз дайындығы, әсіресе, орта медициналық қызметкерлер. Медициналық мекемелер мамандармен жұмыс жасауға мәжбүр, бірақ сонда да кадр жетіспеушілігі сақталуда,- деп қынжылды депутат.

Сонымен қатар, аса маңызды мәселелердің бірі астанамыздың шалғай аудандарындағы медициналық жәрдемнің қолжетімділігі болып отыр. Ақмола облыстық денсаулық сақтау саласымен өзара әрекеттестікті барынша тездетіп шешу қажет.

– Жыл сайын  №5 Қалалық емхананың өзіне 5 мың адам– негізінде ауыр халдегі пациенттер келеді. Шағымдар мен өзара келіспеушілік жағдайлардың ең үлкен пайызын аудандардағы мәселелер құрайды,- деп атап өтті Алтыншаш Табулдина.

Депутаттар амбулаторлық және дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етудегі қосымша қаржыландыру ұсынысын қолдау қажет деп есептейді. Себебі, бұл дәрімен қамту мен қымбат тұратын диагностикалық қызметті бөгелтеді.

10 таңдау округінің депутаты Зейнулла Шибкенов 35 мың тұрғыны бар Өндіріс тұрғын массивінде емхана жетіспеушілігін атап кетті. Осыдан бірнеше жыл бұрын екі пәтерді сатып алу арқылы массивтегі жалғыз емхананы ұлғайту мәселесі шешілген болатын, алайда қазіргі күнге дейін бұл мәселе шешімін таппады.

 «Дөңгелек үстел» жұмысына Евразия медициналық ассоциациясының вице-президенті және өз кезегінде медициналық жәрдем қызметінің ауқымды бөлігі амбулаторлық-емханалық қызметке үлестірілетінін сөзге тиек еткен Қоғамдық Кеңес мүшесі Надежда Петухова қатысты. Алдыңғы реформа бойынша әр дәрігерге үш мейірбике, әлеуметтік қызметкер және психолог бекітілген болатын. Бүгінгі таңда Парламентте медициналық университеттерде медициналық психологтарды дайындау мәселелері көтерілуде.

Дөңгелек үстел барысында қатысушылар денсаулық сақтау саласындағы өзге де сұрақтарды талқыға салды, соның ішінде зейнеткер жастағы медицина қызметкерлерін ұжымдық келісім негізінде жұмысқа жұмылдыру да бар.

 «Дөңгелек үстел» отырысына Астана қалалық маслихат хатшысы Ж.Нұрпейісов, департамент пен басқарма басшылары, медициналық мекемелер және бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері қатысты.