Астана қаласының көлік жүйесін дамыту перспективалары туралы мәселе бойынша кезекті сессия
18.03.2025
Қалалық мәслихатта Табиғат Зейнұлқабденнің төрағалығымен Астана қаласы сегізінші сайланым мәслихатының 35-ші кезекті сессиясы өтті.
Сессия басталар алдында қалалық сайлау комиссиясының төрағасы Бейсембай Жұмабеков «AMANAT» партиясының партиялық тізімі бойынша жаңадан сайланған депутат Гүлжамал Әлкенқызы Жапароваға депутат куәлігі мен төсбелгісін табыс етті.
Кезекті сессияның «Астана қаласының көлік жүйесін дамыту перспективалары туралы» негізгі мәселесі бойынша Ерсін Өтебаев сөз сөйлеп, Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес Астана қаласының көлік жүйесін дамытудың 2035 жылға дейінгі кешенді бағдарламасы әзірленгенін және бекітілгенін хабарлады. Қалада 650 мыңға жуық көлік жүреді, оның ішінде 420 мыңы Астанада, 150 мыңы басқа қалаларда тіркелген (бірақ қала тұрғындарына тиесілі), күн сайын қалаға 80 мыңға жуық көлік кіреді. Қала әкімі орынбасарының айтуынша, кешенді бағдарлама қоғамдық көлікті насихаттауға бағытталған, қазіргі уақытта автобустар паркі артып келеді. Жыл сайын 300 автобус сатып алу жоспарлануда. Көлік хабтары дамытылатын болады, нәтижесінде қоғамдық көлікке ауысу мүмкіндігі ұсынылады. Спикер пилоттық режимде ЛРТ іске қосылатынын атап өтті. «Жол қозғалысын ұйымдастыру орталығы» мемлекеттік кәсіпорны құрылды. Әкімдік бүгінгі таңда жұмыс уақытын ұйымдастыруға икемді тәсілді енгізу мәселесін пысықтауда, бұл қаладағы көлік жағдайын едәуір жақсартады. Бағдарламаны іске асыру көптеген мәселелердің ұзақ мерзімді оң шешілуіне ықпал етеді деп күтілуде.
Депутат Ғабит Тәжімұратов сөз сөйлеп, тұрақты комиссиялардың отырыстарында, бірлескен отырыстарда талқылау барысында депутаттар бірқатар ұсыныстар енгізгенін атап өтті, мәселен қалалық көлік саласында субсидияларды қалыптастыру және есептеу мәселелері бойынша жұмыс тобын құру; тұрғындардың тұрғылықты жерінен жұмыс орнына баратын автокөлік жолдарының бойынан алып кететін тұрақтарды бірінші кезекте салу; қайта жөндеу-қалпына келтіру жұмыстарын болдырмау мақсатында көлік инфрақұрылымы объектілерінің құрылысын елорданың инженерлік инфрақұрылымы объектілерінің құрылысына жауапты мемлекеттік органдармен келісу; елорда жолдарының цифрлық картасын әзірлеуді жеделдету жөнінде шаралар қабылдау және басқалар.
Депутат Кендебай Адамбек депутаттар үш ай бойы көлік жүйесін дамыту мәселелерін қарастырғанын атап өтті. Ол ескірген автобустарға қатысты сұрақ қойды, олар қайда сақталатын болады. Сондай-ақ, ол бірнеше рет бірқатар ахуалдық орталықтардың құрылуына назар аударды, ЛРТ, ТЖ және басқа да орталықтар құру жоспарланған ба. Бұл мәселе орындылықты ескере отырып, ретке келтіруді талап етеді.
Депутат Талғат Ерғалиев көлік жүйесін дамыту жөніндегі жоспарларға қатысты пікір білдірді, демек 10 жыл ішінде шамамен 550 мың адам қоғамдық көлікке ауысуы тиіс. Табысты шетелдік тәжірибелердің мысалдары келтірілді, алайда бұл елдердің климаты Астананың климатынан айтарлықтай ерекшеленеді, сондай-ақ ол мегаполистерде метро жұмыс істейді. Депутаттың пікірінше, бүгінде тұрақ салу үшін оларға орын керек, сол жағалауда қазірдің өзінде орын тапшылығы бар. Егер автотұрақтар жол бойында салынса, бұл жолдардың тарылуына әкеледі.
Әкімнің орынбасары Ерсін Өтебаев бағдарлама іске асырылуына қарай қаланың ерекшелігін ескере отырып пысықталатынын айтты.
Депутат Бауыржан Смайылов қалаға газбен жүретін автобустар қажет, өйткені олардың қоршаған ортаға әсері аз болады және тиісінше жыл сайынғы субсидиялау азаяды деп есептейді.
Депутат Владислав Сергеев Астана қаласы мәслихатының құрылыс, экология, көлік және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық мәселелері жөніндегі тұрақты комиссиясының есебімен сөз сөйледі. Сөз басында ол тұрақты комиссияның сандық және сапалық құрамы туралы хабардар етті. Депутаттың айтуынша, депутаттардың сайлаушылармен белсенді өзара іс-қимылы проблемалық мәселелерді шешуде көмектеседі. Атқарушы органдар мен депутаттардың өзара іс-қимылының арқасында тұрғын үй алаптары газдандырыла бастады. Мәселен, елорданың ортасындағы Шұбар шағын ауданы газбен жабдықтауға қосылатын болады, автобустар саны екі есеге артты. «Жол активтері сапасының ұлттық орталығының» көмегімен жолдарды жөндеу сапасы жақсарды. Осы мәселе бойынша азаматтардың өтініштері азайды. Сергеев проблемалық мәселелердің ішінде стандарт талаптарына сәйкес келмейтін ДСК-нің құрылысын атап өтті, оларда ірі жарыстар өткізу мүмкін емес. Сондықтан Қ. Мұнайтпасов атындағы стадион мен «Қазақстан» спорт сарайын салу кезінде құрылыс бойынша жіберілген кемшіліктерді ескеру қажет. Ол сондай-ақ, әкімшілер бір жобаны аяқтамай, жаңа жобаларды бастайтын теріс тәжірибеге наразылығын білдірді. Аумақтарды абаттандыру мәселесіне қатысты ол негізгі құжат – «Астана қаласының аумағын абаттандыру ережесін» ұстануға шақырды. Тағы бір өзекті мәселе МЖӘ жобалары болып табылады, олардың арасында теріс нәтиже көрсететіндер кездеседі, бұл бюджет қаражатын тиімсіз пайдалануға әкеп соғады. Депутаттардың табандылығының арқасында №1 автобус паркі жеке қолға берілмеді. Коммуналдық меншіктің кейбір объектілерін, квазимемлекеттік сектор субъектілерін жеке қолдарға беру кезінде, барлық ықтимал тәуекелдерді егжей-тегжейлі есептеу керек. Депутат өз сөзін аяқтай отырып, аумақтарды абаттандыру жөніндегі жұмыс тобын құруды ұсынды.
Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасының басшысы Айжан Түгелбаева «Астана қаласының 2025-2027 жылдарға арналған бюджеті туралы» Астана қаласы мәслихатының шешіміне өзгерістер енгізу туралы» мәселе бойынша сөз сөйледі. Ол өзгерістер жеке табыс бойынша жоспарды қайта қарауға байланысты енгізілгенін айтты. Түгелбаева депутаттарға бос қалдықтардың қандай қажеттіліктерге бөлінетінін егжей-тегжейлі баяндады. Оның айтуы бойынша, білім беру, әлеуметтік қолдау, денсаулық сақтау, спорт саласындағы қажеттіліктерге, электрмен жабдықтау, сумен жабдықтау, жылу энергетикасындағы қуаттарды ұлғайтуға, жайлы қалалық орта құруға, жолдарды ағымдағы жөндеуге, азаматтарды ескі тұрғын үйден көшіруге бағытталған шығыстардың жекелеген баптары қайта қаралған.
Кезекті сессияның күн тәртібіне енгізілген барлық мәселелер талқыланып, олар бойынша тиісті шешімдер қабылданды.