Елорданың сәулеттік келбетін қалыптастыру ережелері

Владислав Сергеевтің төрағалығымен құрылыс, экология, көлік және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық мәселелері жөніндегі тұрақты комиссияның отырысы өтті.

«Астана қаласының сәулеттік келбетін қалыптастыру және қала құрылысы қағидалары туралы» мәселе талқыланды.

Сәулет, қала құрылысы және жер қатынастары бөлімінің басшысы Алтынбек Ахметов сөз сөйледі. Ол Қағидалар «Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленгенін және қаланың тарихи, ландшафт, табиғи, функционалдық және жергілікті ерекшеліктерін ескере отырып, қаланың сәулеттік келбетін қалыптастыру тәртібін айқындайтынын атап өтті. Бұл Ережелер үлгілік ережелерге сәйкес жобалау ұйымдары үшін әзірленген. Баяндамашы бүгінгі күні бұл Ережелердің практикалық қолдануға 100 пайыз дайын еместігін атап өтті. Бірақ әділет органдары құрылыс кодексінің жоқтығына байланысты әзірленген Ережені үйлестіруді ұсынды. Барлық қажетті өзгерістер мен толықтырулар ҚРЗ және Құрылыс кодексі күшіне енгеннен кейін енгізілуі мүмкін.

Депутат Кендебай Адамбек мұндай Ережелер бұрын болды ма, мәслихатта келісілді ме деген сауал қойды. Ал бүгінгі күні мәслихаттың бұл құқықтық актіні бекіту құзіреті бар ма? Түрлі сала мамандарынан ұсыныстар, сараптамалық қорытындылар болды ма? Ертең түрлі одақтар мен бірлестіктер өкілдерінен қаланың сәулеттік келбетін қалыптастыруға әсер ететін түрлі факторлардың ескерілмеуіне байланысты сұрақтар туындауы мүмкін. Сондай-ақ, депутат Ережеде «Бас жоспар» ұғымының бар екенін атап өтті, дегенмен бұл анықтама Заң мәтінінде болуы керек екені белгілі.

Депутат Қанат Ибраев Ереженің мәтінінде теріс салдарға әкеп соқтыратын дәлелсіздік бар екенін баса айтты. Осылайша, 17-тармақта «Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарын және жалпы білім беру ұйымдарын 12 қабаттан жоғары көпқабатты үйлерде салынған үй-жайларда, сондай-ақ жер асты және оған қоса салынған автотұрақтардың жанында орналастыруға жол берілмейді» делінген. Депутаттың айтуынша, қалада балабақшалардың көпшілігі көпқабатты үйлердің бірінші қабатындағы бейімсіз ғимараттарда орналасқан. Бұл мәселе бойынша білім беру бизнесімен айналысатын адамдар дауласады.

Мәслихат төрағасы Ерлан Каналимов Ереженің қазіргі мәтіні түпнұсқа мәтіні – Үлгілік ереженің мәтінімен бірдей екенін айтты. Бұл жағдайдан шығудың бір ғана жолы бар, барлығы Құрылыс кодексі мен Заңның күшіне енуін күтуде, содан кейін ғана Ережеге өзгерістер енгізуге болады.

Тұрақты комиссия төрағасы Владислав Сергеев осы кезеңде депутаттарды Ережеге өзгертулер енгізу жұмысына қатысуды ұсынды, өйткені бұл ұзақ және көп еңбекті қажет ететін процесс, органдар мен ұйымдардан бірнеше мәрте мақұлдауды қажет етеді.

Депутат Сәуле Самидин бұл Ережелер қолданыстағы заңнамалық актілерге қайшы келмейтінін және кейбір тармақтарда қайталанып жатқанын сұрады. Егер бұзушылықтарға жол берілсе, Ережені сақтамағаны үшін қандай жаза қолданылады? Ескі үйлердің шамамен 70 пайызында жобалық-сметалық құжаттары, инженерлік жоспарлары немесе сызбалары жоқ. Бұл ПИК және МИБ  үшін күрделі мәселе. Бұл мәселе қалай шешілмек?

Мәслихат төрағасы Ерлан Каналимов Ереже барлық параметрлерді реттейтінін атап өтті: жарықтандыру, көлік қоятын орындар, тротуарлар, кіреберіс аумақтар, жасыл аймақтар, көліктің қолжетімділігі, ғимараттар мен құрылыстардың қасбеттері. Бірқатар құжаттар – «Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» Заң, Бас жоспар және оған қатысты көптеген кейбірі аяқталмаған, кейде шынын айтсақ, жұмыс істемей тұрған Ережелер, де бұл қызметті реттейді. Мәслихат төрағасы сәулет бөлімінің басшысынан Жобалау кодексімен барынша жұмыс істеуді сұрады. Оң мысал ретінде жақында бір топ депутаттар барған Мәскеу тәжірибесін келтірді. Онда Мәскеудің сыртқы келбетіне әсер ететін ең кішкентай бөлшектерді ескере отырып, мысалы кафеде қандай жиһаз болуы керек, белгілі бір материалдан, белгілі бір түстен және т.б.  тұратын дизайн коды бекітіледі.  Қай мердігер бұл талаптармен келіссе және оларды орындауға тырысса, салықтық жеңілдіктерге ие болады. Ол дизайн кодына көзқарастарды қайта қарауды ұсынды. Мәслихат төрағасының айтуынша, мердігерлерге нақты талаптар әзірленсе, жөндеу жұмыстары қала үшін ауыртпалықсыз өтеді. Каналимов мәжіліске қатысушылардың назарына қаланың сыртқы келбетін қалыптастыру мәселесін іс жүзінде жүзеге асыру тетігі болып табылатын абаттандыру ережесі жақын арада қабылданатынын естеріне салды.

Мәслихат төрағасы біртұтас қалалық стиль жасауды реттей алатын Тұжырымдама әзірлеуді ұсынды. Бүгінгі күні балалар ойын алаңдары әр түрлі материалдардан жасалған, олар алуан түрлі. Ленинградтық үйлер туралы шешім қабылдаудың уақыты келді. Олар жоспарланған уақыттан 35 жылдан  көп уақыт тұр. Ерлан Каналимов ескі вокзал аймағындағы тұрғын үйлерді бұзып, ол жерге  тағы да тұрғын үй салу орынды емес,  оның орнына  спорт кешендері мен бизнес орталықтарын салу жөн деп санайды. Мәскеу тәжірибесіне сүйене отырып, барлық жұмыс істеп тұрған ұйымдарды біріктіру арқылы жағдай орталығын құру қажет.

Отырысты қорытындылай келе, тұрақты комиссия төрағасы Владислав Сергеев баяндамашылар алдында уақытша Ережелерді келісу туралы сөз сөйледі. Уақытшадан тұрақты ештеңе жоқ, бұл жағдай қалыптасып кетпес үшін қазірден бастап Ережеге өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша ұсыныстарды дайындау жұмысын бастау керектігін, бұл Ережелерді жетілдіру бойынша әзірлеуге де қатысты екенін атап өтті.