Әлеуметтік-мәдени даму және бюджет мәселелері бойынша бірлескен отырыс

Қалалық мәслихатта Алтыншаш Табулдинаның төрағалығымен әлеуметтік-мәдени даму және бюджет, экономика, өнеркәсіп және кәсіпкерлік мәселелері жөніндегі тұрақты комиссиялардың бірлескен отырысы өтті.

Отырыс барысында мәслихаттың әлеуметтік көмек көрсету, оның мөлшерлерін белгілеу және мұқтаж азаматтардың жекелеген санаттарының тізбесін айқындау туралы шешіміне өзгерістер мен толықтыру енгізу және «Артспорт» бағдарламасы жеткізушілерінің мемлекеттік спорттық және шығармашылық тапсырысты қаржыландыру жөніндегі өтінішіне қатысты мәселелер талқыланды.

Бірінші мәселе бойынша «Нұр-Сұлтан қаласының Жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасы» ММ басшысы Илья Скуб сөз сөйледі, ол мәслихаттың әлеуметтік көмек көрсету, оның мөлшерлерін белгілеу және елорданың мұқтаж азаматтарының жекелеген санаттарының тізбесін айқындау туралы шешіміне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар туралы баяндады. 

«Нұр-Сұлтан қаласының Дене шынықтыру және спорт басқармасы» ММ басшысы Самат Жылқыбаев сөз сөйлеп, депутаттарға 2021 жылғы 1 мамырдан бастап мемлекеттік спорттық және шығармашылық тапсырысты жан басына қаржыландыру тетігі іске қосылғанын хабарлады. Спорттың 71 түрі қарастырылған, оның 21 – олимпиадалық спорт түрлері. Өткен жылы мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты іске асыруға 602 млн. теңге бөлінді. Алайда, электрондық платформаның дұрыс жұмыс істемеуіне байланысты, тиісті НҚА-де көзделгендей, ваучерлерді беруді автоматты түрде тоқтата тұру функциясы болмады. Қазіргі уақытта 36 мың 339 ваучер іске қосылды. Өткен жылмен салыстырғанда ваучерлер саны 50%-ға артты. Осылайша, оператордың жеткізушілер алдындағы берешегі пайда болды.

«Нұр-Сұлтан қаласының Мәдениет басқармасы» ММ басшысы Санат Шапашов 2021 жылы әкімдік мемлекеттік шығармашылық тапсырысты іске асыруға 613,6 млн. теңге бөлгенін және 10 мың 490 бала қамтылғанын, берілген ваучерлердің жалпы саны 45 мың екенін хабарлады.

Шапашов қазіргі уақытта басқарманың бірқатар проблемалық мәселелері бар екенін атап өтті. Портал әзірлеушісінің атына ваучерлерді беруді тоқтата тұру қажеттілігі туралы хат жіберілді. Жыл соңына дейін басқармаға шамамен 6 млрд. теңге сома қажет болады. Әкімшінің бюджет қаражатын жұмсауын бақылауды жүзеге асыруда проблемалар бар, сондай-ақ шарттық қатынастардың болмауына байланысты ақпараттық қауіпсіздіктің бұзылуы, «өлі жандарға» қаражат төлеу ықтималдығы бар, бұрын өңірлерде осындай жағдайлар анықталған. Басқармаға білікті емес мамандардың балалармен жұмысқа жіберілгені туралы азаматшадан арыз келіп түскен, ұйымнан жұмыстан шығарылғаннан кейін оның деректері пайдаланылған. Және заңды негізсіз, яғни ЭЦҚ-сыз қаражат төлеуге қатысты қауіптер бар.

Депутат Азамат Айтхожин дене шынықтыру және спорт басқармасының басшысынан қаражаттың жетіспеуі мәселесі неге байланысты туындағанын сұрады. Бұл дұрыс жоспарламаудың нәтижесі ме, әлде электрондық жүйенің жұмысындағы олқылықтардан ба. Депутат өтінімдерді қабылдауды тоқтатудың неліктен мүмкін еместігі туралы түсінік беруді сұрады. Жобаны іске қосу барысында балалардың спорттық іс-шаралармен көп қамтылуына байланысты қала тұрғындарының оң пікірлері көп болды. Спорттың бұқаралығы маңызды, өйткені дарындыларды іздеу, кәсіби спорт үшін іріктеу мүмкіндігі туындайды.

Бюджет мәселелері жөніндегі тұрақты комиссияның төрағасы Владислав Сергеев мәслихат аппараты портал әзірлеушілерімен екі рет байланысқа шыққанын, бірақ түсініксіз себептермен олар отырысқа қатысуға мүмкіндік таппағанын айтты. Бұл түсінбестік туғызады, өйткені мәселе порталдың жұмысына қатысты болып отыр, оны пысықтап, соңына дейін жеткізу қажет. Депутаттар жобаны жалпы қолдайды, бірақ олар сонымен бірге дилеммаға тап болған басқармалардың да жағдайын түсінеді. Сергеев қиындықтарға қарамастан, мемлекеттік органдар бірыңғай нақты ақпаратты жеткізуі керек екенін атап өтті, енді ваучерлері іске қосылған балаларға назар аудару керек. Спорт басқармасында 36 мың және мәдениет басқармасында 33 мың. Егер әзірлеуші байланысқа шықпаса, онда мүмкін цифрландыру басқармасын іске қосу қажет, ол өз платформасын әзірлейді.

Артспорт жеткізушісі Қуат Ерғалиев сөз сөйлеп, ата-аналардың, жаттықтырушылар мен жеткізушілердің атынан сөз сөйлеу мүмкіндігі үшін алғысын білдірді. Азаматтар балалар мен жастардың бос уақыттарын қамтудың маңыздылығын түсінеді, қоғамдық резонанс және Артспорт бағдарламасын қолдаудың себебі осыда. Бағдарламаның ерекшелігі - балалар спорт түрін өздері таңдайды. Бағдарламаны интеграциялауға қатысты Ерғалиев төрт министрліктің 2022 жылғы 4 сәуірдегі бірлескен бұйрығы дайындалғанын, яғни ресми интеграция орын алғанын айтты. Ерғалиевтің пікірінше, оператор ҚР Президентінің нұсқауларын ғана орындауы тиіс. Жылдың соңына дейін 14 млрд. теңге қажет болады, кезекте 54 мың бала тұр. Әзірлеушілер бұл ақпаратты әкімдіктерге бермей отыр.

Депутат Айтхожин сөз сөйлеушіні қолдады, әрине бағдарлама бірегей және оны жүзеге асыру үшін қала қаражат тапты. Мәселе мынада, 3 айда айтарлықтай сома қайда жұмсалды? Бүгінгі күні қарыз 400 млн. теңгені құрайды, ал жыл әлі аяқталған жоқ. Әрекеттер алгоритмін құру керек, бұл механизм сағат сияқты жұмыс істеуі тиіс.

Тұрақты комиссияның төрайымы Алтыншаш Табулдина әріптесін қолдады, ата-аналар қоғамдастығының өкілдерімен, Артспорт бағдарламасының өкілдерімен алдын ала әңгіме болған. Ал қазіргі отырыста осы платформамен тікелей жұмыс істейтін мемлекеттік органдарға сұрақтар қойылуда.

Футбол жаттықтырушысы, «Аманали» ЖК жетекшісі Аманбол Алиев, сөз сөйледі. Ол платформаны әзірлеуші Сергей Алабугин оқыту тренингін өткізгенін, онда спорт және мәдениет басқармаларының басшылары қатысқанын хабарлады. Жұмыс істеп тұрған бағдарламаның жаңартылған нұсқасының тұсаукесері өткізілді. Жаңа бағдарламаны іске қосу кезіндегі кемшіліктерге түсіністікпен қарау қажет деп атап өтті.

Пара-каратэ федерациясының басшысы Мейрамгүл Дукуева мемлекеттік органдардың басшыларына ескерту жасады, олар балалардың саны мен қажетті соманы қолмен есептеуі керек болғанын айтты. Федерацияда дені сау балалар да, көру қабілеті шектеулі балалар да айналысады. Оның айтуынша, балалар спорт секциясына жазылу үшін 3 ай күтуге мәжбүр.

Спорт басқармасы басшысының орынбасары Алмас Абаев жұмыстың тоқталмағанын, 36 мың 500 баланың шұғылданып жатқанын атап өтті. Басқарма наурыз, сәуір айларындағы қарызды жабады.

Депутат Разбекова-Төлеуханова ең бастысы, мәселе бюджет қаражаты туралы болып отырғанын түсіну қажет деп мәлімдеді. Депутаттар бұл жобаны қолдайды, тіпті жыл бойы мораторий болса да, барлық бөлінген қаражаттың жұмсалуы міндетті түрде тексерілетін болады. Бүгінгі күнге дейін жүйе біріктірілмеген, қазір кем дегенде оны сәйкестікке келтіру қажет. Барлық мәселелерді заңнама аясында шешу қажет. Жүйені біріктіру және оның ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін ұлттық қауіпсіздік органдарының сертификаты болуы керек, өйткені бұл жерде жеке деректерге қол жетімділік мәселесі бар. Мұндай сертификат бар ма? Бір бұзушылықтың артынан басқа бұзушылықтар туындайды. Бүгінгі резонанс - бұл әзірлеушілер басында жол берген бұзушылықтың салдары. Хаттамада жүйені біріктіру туралы жазылған, Ақпарат және қоғамдық даму министрлігіне қаражат табу, Үкіметке барлығын заңнама талаптарына сәйкес келтіру тапсырмасы берілген.

ҚР МСМ  Спорт істері жөніндегі комитеті төрағасының орынбасары Бекболат Байжанов сөз сөйлеп, бүгінгі таңда Артспорт жеке платформа болып табылатынын айтты. Әділет, мәдениет және спорт, цифрландыру және білім министрлерінің төртжақты бұйрығы және Жол картасы әзірленді. Платформаны цифрландыру министрлігі теңгеріміне алып, қолданыстағы НҚА-ге ағымдағы жылдың 23 мамырынан кейін күшіне енетін өзгерістер енгізуі тиіс.

Мәслихат хатшысы Ерлан Каналимов барлық депутаттар Артспорт бағдарламасын қолдайтынын атап өтті. Биылғы жыл Балалар жылы деп жарияланды, айтарлықтай қаражат бөлінді. Қосымшада бірқатар жүйелі проблемалар, кемшіліктер бар, жеткізушілерді таңдаудың, есепке алудың ашықтығы жоқ, бірде-бір мемлекеттік органның бөлінген қаражатты бақылауға мүмкіндігі жоқ. Ата-аналар секциялар бойынша тексерумен барып, секцияда айтылған 50 баланың орнына 12 бала шұғылданатынын анықтаған. Біз үшін балалардың спорттық секцияларға нақты қатысуы өте маңызды. Платформа бақылау, объективтілік, сапа, қол жетімділік бөлігінде жетілдіруді талап етеді.