Балаларға шұғыл көмек көрсету мәселелері бойынша кезекті сессия

Қалалық мәслихатта Ерлан Каналимовтың төрағалығымен мәслихаттың кезекті сессиясы өтті.

Сессия жұмысына мәслихаттың алтыншы сайланым депутаты Мәжит Шайдаров, қала әкімінің орынбасары Берік Жакенов, мемлекеттік құрылымдардың басшылары және БАҚ өкілдері қатысты.

Кезекті сессияның күн тәртібіндегі негізгі мәселе «Балаларға жедел және шұғыл көмек көрсету қызметінің жай-күйі туралы» болды.

Әкімнің орынбасары Берік Жакенов баяндама жасап, өз сөзінде елорданың жыл сайын саны өсіп келе жатқан бала тұрғындары бойынша, балаларға шұғыл жедел көмек көрсететін денсаулық сақтау объектілері бойынша статистикалық деректерді келтірді. Жылына 50 мыңға халық санының өсуі жағдайында қалада үш көпбейінді қалалық балалар ауруханасы жұмыс істейді, олар қазіргі заманғы талаптарға сай келмейді.

Баяндаманы қорытындылай келе, әкімнің орынбасары осы саладағы шұғыл шешуді талап ететін негізгі проблемаларға егжей-тегжейлі тоқталды.

Берік Жакенов әкімдік депутаттармен бірлесіп проблемалық мәселелерді кезең-кезеңімен шешуге және оларды шешу үшін мүмкіндіктер іздестіруге дайын екенін атап өтті. Мәселен, бүгінгі таңда 1991 жылы іске қосылған №1 көпбейінді қалалық балалар ауруханасын жөндеу және қайта жаңарту қажет, оған бюджеттен 2 млрд. теңгеден астам қаражат қажет болады. Қазіргі уақытта конкурстық рәсімдер өтуде. Бюджетке айтарлықтай жүктеме түсірмес үшін ағымдағы жылы 1 млрд. теңге бөлу қарастырылып отыр. Ауруханалардың аумақтарын абаттандыру мәселелеріне келетін болсақ, олар аудандық әкімдіктердің көмегімен шешілетін болады. Бұдан әрі Жакенов №3 балалар ауруханасына шұғыл магниттік-резонанстық томограф сатып алу қажеттігін, әкімдік бұл мәселені ішкі резервтер есебінен шешуді қарастыратынын атап өтті. Сондай-ақ қосымша травматологиялық пункт ашу мәселесі шұғыл шешуді талап етеді, қазіргі уақытта аурухана базасында бір травмотология пункті жұмыс істейді.

Депутат Ләззат Разбекова-Төлеуханова мәслихат сессиясының қатысушыларына бірлескен отырыста «Санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаменті» РММ басшысы сөз сөйлегенін айтты, ол көпбейінді қалалық балалар ауруханаларын тексеру қорытындылары және медициналық мекемелер басшыларына қатысты әкімшілік жазалардың қолданылғаны туралы хабарлаған.

Біріншіден, дөрекі бұзушылықтар арнайы сертификаттарсыз жұмыс істейтін медициналық мекеме қызметкерлерінің анықталуына қатысты. Депутаттың пікірінше, мәселенің түп-тамыры кадрлардың жетіспеушілігінде. Бірлескен отырыста бұл мәселе егжей-тегжейлі талқыланды, осы проблема бойынша жағдайды нақты талдау қажет, пайыздық ара қатынаста қанша маман қажет екенін, мәселені қандай мерзімде шешуге болатындығын түсіну керек. Үшінші мәселе ауруханалардың қабылдау бөлмелеріне қатысты. Бұл бағытта менеджмент, шаруашылық істерді дұрыс жүргізу, аурухана ұжымымен жұмыс жүргізу маңызды. Сондай-ақ, ол тарификаторды бекітудің кешіктірілуіне қатысты депутат Алмат Жүнісов қарауға ұсынған мәселені еске салды. Бұл құзырет уәкілетті министрліктің қолында екені белгілі, бірақ депутат денсаулық сақтау басқармасы, мәслихат депутаттары бұл жағдайды жақсарту бойынша шаралар қабылдауы керек деп санайды.

Депутат Алмагүл Сегізбай ретинопатиясы бар шала туған балаларды емдеуге қатысты ұсыныс жасады, №2 ауруханада осындай диагнозы бар балаларды емдеуге арналған жабдық пайдаланылмай босқа тұр. Оның себебі маманның жоқтығы,  осыған орай балаларды емдеу үшін Алматыға апаруға тура келеді. Ана мен бала орталығында операция жасайтын үш офтальмохирург жұмыс істейді, қала бойынша көмек көрсетуді қамтамасыз ету үшін №2 балалар ауруханасына бір хирургты жіберу мүмкіндігі бар ма?

Мәслихат хатшысы қазіргі уақытта №15 емхана орналасқан №2 балалар ауруханасының үй-жайын ұлғайту мүмкіндігіне қатысты мәлімет берді. Емхананы сол аудандағы басқа ғимаратқа көшіру туралы ұсыныс бар. Нәтижесінде екінші қалалық ауруханада орын-жайлардың тапшылығы мәселесі шешіледі.

Депутат Владислав Сергеев медициналық қызметкерлерге арналған жатақханалардың құрылысы әртүрлі себептермен үнемі созылып келе жатқанын атап өтті. Депутат әкім орынбасарынан бұл мәселені бақылауға алуды сұрады, өйткені оның шешімі өңірлерден мамандарды тартуға ықпал етуі мүмкін. Бағдарламаға енгізілген тағы бір тармақ – «Үй жанындағы  дәрігер» МЖӘ жобасы. МЖӘ жобасы тетігінің шалалығы салдарынан шешім баяу жүріп жатыр. Депутаттардың айтуынша, бизнес өкілдері дайын, бірақ МЖӘ жобаларын іске асыруда бірқатар қиындықтар бар, кезеңдер пысықталмаған. Алайда, қалада МЖӘ жобаларының жақсы үлгісі бар, олардың көмегімен мемлекеттік балабақшаларға жүктеме азайды.

Әкімнің орынбасары елорда ауданының әкімі ретіндегі жұмыс тәжірибесіне сүйене отырып, «Үй жанындағы дәрігер» МЖӘ жобалары мәселесі бойынша қаланың әрбір ауданында қызмет көрсету деңгейін белгілейтін кемінде бір мемлекеттік емхана болуы тиіс деген пікір білдірді. Мемлекеттік емханалар жеке емханалар үшін бағдар болып табылады, олар мемлекеттік емханалар деңгейіне жетуге тырысады және пациенттің таңдауы болған кезде шынайы бәсекелестік болады.

         Алтыншы сайланымның мәслихат депутаты Мәжит Шайдаров сөз сөйлеп, балаларға шұғыл жедел көмек көрсету мәселесін талқылап жатқандары үшін депутаттарға алғыс айтты. Бүгін балалардың денсаулығына қамқорлық жасау ертеңгі халықтың денсаулығына әсер етеді. Мәжит Зейнуллаұлы 84%  шұғыл жүгінгендер және 16% жоспарлы емделгендер деген  бірінші қалалық аурухананың мәліметтеріне назар аударды. Бұл сандар алаңдатады. Бұған екі себеп болуы мүмкін, немесе порталда кезек күту өте ұзақ, осыған байланысты олар жедел жәрдемге жүгінеді, немесе, мүмкін, емханаларда балалар емін аяғына дейін жеткізбейді, осының нәтижесінде ауру өршіп, ата-аналар шұғыл жүгінуге мәжбүр болады. Неліктен 84% шұғыл жүгінеді, талдау жүргізу қажет.

Шешілетін мәселелер бар, атап айтқанда, депутаттар мамандардың жетіспеушілігі туралы қанша жыл айтып келеді. Мұнда бір кездері медициналық университеттерде педфактардың жойылғанын еске түсіру керек. Бұл, әрине, балалар дәрігерлерін оқытып шығаруға әсер етті. Бүгінгі таңда емханаға тіркелу бойынша таңдау құқығы бар болғандықтан, азаматтар өңірлерден келеді, кез-келген жолмен тіркеледі. Кадр мәселесін шешу үшін әртүрлі балалар мамандарын, неонатологтарды, хирургтарды, окулистерді, лор дәрігерлерді және т.б. даярлау қажет. Мұндай дәрігерлерді даярлау ақылы резидентура арқылы 2-4 жыл мерзімде жүргізіледі. Егер әкімдік тар шеңберлі дәрігерлерді даярлауды, олардың оқуына ақы төлеуді, жұмысқа орналастыруды, әлеуметтік пакетті өзіне алатын болса, мамандарда міндеттемелер пайда болады. Мамандардың жетіспеушілігі мәселесі біртіндеп шешіледі, бірақ оны созбау керек. Егер дәл қазір мәселені шешумен айналысатын болсақ, екі жылдан кейін қалада балалар лор дәрігері, окулистер, 4 жылдан кейін балалар кардиохирургтері, нейрохирургтары пайда болады. Жедел медициналық көмек үшін де шұғыл көмек көрсететін педиатрлар қажет.

Шайдаров қаланың денсаулық сақтау саласын дамыту бойынша ғана емес, балалар денсаулығы бойынша бағдарлама болуы керек, оған төсек-орындар, жедел жәрдем, емханалар, қазір асқынып бара жатқан балалар аллергиясының алдын алу мәселелері кіруі керек деп атап өтті. Тек осы жағдайда болашақ туралы айтуға болады. Бұл кешенді бағдарлама болуы және ол мектептегі денсаулық сақтау саласын қамтуы тиіс. Балалар өз уақытының үштен екісін мектепте өткізеді. Осы саладағы жұмыс қалай жүзеге асырылады, оны талдау қажет және оның нәтижелерін бағдарламада көрсету керек. Жақсы бағдарлама жасау үшін денсаулық сақтау басқармасын, «Астана» университетін тарту керек, талқылауға денсаулық сақтау саласының ардагерлерін шақыру қажет.

Ерлан Каналимов сессия қарсаңында негізгі мәселені талқылау бойынша тұрақты комиссиялардың бірлескен отырысы өткенін, депутаттар денсаулық сақтау нысандарын аралағанын хабарлады. Осыған байланысты бірқатар ұсыныстар бар.

Хатшы екі жұмыс тобын құруды және ауруханалардың бас дәрігерлерін, ОЭКБ, көлік басқармасын, аудан әкімдіктерін, Зеленстройды және т.б. тарта отырып, екі аудан бойынша жұмыс жоспарын дайындауды ұсынды. Аурухана күшімен шешілмейтін мәселені мемлекеттік органдар шешетін болады. Кадр мәселесін әкімдік шешеді, алайда депутат шартты зерделеп, шартта грант алушының міндеттемелері көрсетілмегенін анықтады. Нәтижесінде, біреу қалалық медициналық мекемелерде оқудан немесе жұмыс істеуден бас тартуы мүмкін. «Болашақ» бағдарламасының үлгісі бойынша грантқа үміткерлерді іріктеу талаптарына өзгерістер енгізген дұрыс болады.

Қала мәслихатының әлеуметтік-мәдени даму мәселелері жөніндегі тұрақты комиссиясының есебін тұрақты комиссияның төрайымы Алтыншаш Табулдина ұсынды. Тұрақты комиссия 2021 жылы 17 отырыс, көпшілік тыңдау, Депутат күні және 5 көшпелі іс-шара өткізген, азаматтардың 500-ден астам өтініші қаралған. Тұрақты комиссия мүшелері елорда әкімдігі жанындағы 23 түрлі комиссия мен жұмыс тобының құрамына кіреді.

Жалпы тұрақты комиссия мемлекеттік органдарға 52 ұсыным әзірлеген. Олардың ішінде 9 ұсыным орындалды, қалған 43-іне нормативтік құқықтық актілер түсіндірілген хаттар алынды немесе сұрау салулар қараусыз қалды. Мемлекеттік органдардың орындаушылық тәртібін арттыру үшін депутат мәслихаттың тұрақты комиссиясының хаттамалық тапсырмаларының орындалу барысы туралы мәдениет, білім, әлеуметтік қорғау, денсаулық сақтау басқармаларының мәселелерін комиссия отырысына қайта шығаруды ұсынды.

Ерлан Каналимов Нұр-Сұлтан қаласы мәслихатының регламентін бекіту, Нұр-Сұлтан қаласының Қоғамдық кеңесінің құрамын бекіту, депутаттық этика мәселелері жөніндегі комиссияның құрамын бекіту туралы мәселелер бойынша сөз сөйледі. Қоғамдық кеңеске қатысты мәслихат хатшысы елорда мәслихатында Қоғамдық кеңес құрамын қалыптастыру жөніндегі Жұмыс тобы өз қызметін аяқтағанын, заңнамада бекітілген құзыреттерге сәйкес барлық ұйымдастыру іс-шаралары жүргізілгенін хабарлады. Қоғамдық кеңес мүшелігіне кандидаттардан барлығы 112 (бір жүз он екі) өтініш келіп түскен. Жұмыс тобының қорытынды отырысы барысында ашық дауыс беру арқылы 31 адам сайланды, олар жиналған баллдардың нәтижелері бойынша Қоғамдық кеңестің құрамына кірді, сондай-ақ 20 кандидаттан тұратын Резервтік тізім қалыптастырылды. Сайланғандардың ішінде әртүрлі қоғамдық ұйымдардың өкілдері көп. Қоғамдық кеңестің құрамында мемлекеттік қызметшілер мен мәслихат депутаттары жоқ.

Мәслихаттың 2020 жылғы 30 қыркүйектегі «Нұр-Сұлтан қаласының аумағында жасыл екпелерді күтіп-ұстау және қорғау қағидаларын бекіту туралы» шешіміне өзгерістер мен толықтырулар енгізу мәселесі бойынша қалалық қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалану басқармасының басшысы Әлия Қожабаева баяндады.

Депутаттар Жасыл желектер тізілімінің, қоршаған ортаны қорғауды дамыту жөніндегі стратегияның, тұжырымдаманың жоқтығына, Зеленстрой ұйымының сенімгерлік басқаруға берілуіне қатысты сын айтты, қалада өсіп-өніп кетуі үшін қандай көшеттерді отырғызған дұрыс. Республикада объектілерді жекешелендірудің тиімділігін қарау жөніндегі комиссия құрылған. Зеленстройды берудің орындылығын қарастыру ұсынылды, өйткені бұл кәсіпорын қала үшін өте маңызды болып табылады. Сондай-ақ депутаттар Заречныйдағы жасыл желектердің ретсіз кесілуіне байланысты мемлекеттік органдар тарапынан бақылаудың болмауына наразылығын білдірді.

Мәслихат хатшысы кезекті сессияны қорытындылай келе, тұрақты комиссияларға ұсынымдарға, мемлекеттік органдардан алынған жауаптарға талдау жасап, келесі аптада қарауды ұсынды. Осыдан кейін қала әкімінің жетекшілік ететін орынбасарын шақыра отырып, мемлекеттік органдардың ұсынымдарды орындауы туралы есебін тыңдап, шешім қабылдау керек.