Әлеуметтік маңызы бар тауарлар бағасын тұрақтандыру мәселелері

Қалалық мәслихатта Владислав Сергеевтің төрағалығымен қалалық мәслихаттың бюджет, экономика, өнеркәсіп және кәсіпкерлік мәселелері жөніндегі тұрақты комиссиясының әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына бағаларды тұрақтандыру мәселелері жөніндегі мәслихаттың тұрақты комиссияларының ұсынымдарын орындауға қатысты отырысы өтті.

«Нұр-Сұлтан қаласының Инвестициялар және кәсіпкерлікті дамыту басқармасы» ММ басшысының міндетін атқарушы Қуаныш Сапаров азық-түлік бағасының өсуі туралы айта келе, бұл үрдіс бүкіл әлемдік экономикада орын алып отырғанын атап өтті. Елорданың азық-түлік қауіпсіздігіне қатысты ол, тұтыну қоржыны бойынша тауар айналымының едәуір бөлігі Ресей Федерациясынан екеніне қарамастан, жағдайдың тұрақтылығын атап өтті, бүгінгі таңда астық пен қант жеткізілімі тоқтатылған. Отандық өндірістің әлеуметтік маңызы бар өнімдері ішкі тұтынуды қамтиды. Қала өзін ұн, нан, макарон өнімдерімен қамтамасыз етеді, қалған өнімдер көрші аймақтардан жеткізіледі. Бағаны тұрақтандыру үшін әкімдік бірқатар іс-шаралар өткізуде. Өткен жылдың ортасынан бастап азық-түлік бағасын белгілеу бойынша делдалдық схемаларды тергеу жөніндегі өңірлік комиссиялар жұмысы жүргізілуде. Нәтижесінде бірқатар сауда ұйымдарына сауда үстемесін 15% арттырғаны үшін ескерту туралы қаулы шығарылды. Үш ірі - Алем, Алаш, Шарын көтерме алаңдарында қалалық прокуратураның қатысуымен тексеру жүргізілуде. Апта сайын үйде орналасқан дүкендер тексеріледі, олардың саны 2 мыңнан астам.

«Астана» ӘКК» АҚ Басқарма төрағасының орынбасары Арыстан Арсланбаев депутаттарға ӘКК-ның әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасын тұрақтандыру жөніндегі қызметі туралы баяндады. 2017 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін жергілікті бюджеттен 10,7 млрд. теңге бөлінген. Қосымша 2,4 млрд. теңге, жалпы сомасы 13,1 млрд. теңге бөлу жоспарлануда. Қазіргі уақытта ӘКК-да 26 шарт жұмыс істейді. «Алаңнан сөреге дейін» тетігін іске асыру мақсатында делдалдардың қатысуынсыз 3 млрд. теңге сомасына шарттар жасалды. 2,4 млрд. теңге мөлшеріндегі жоспарланған қарыз қаражаты есебінен қала әкімдігімен бірлесіп, ет, сүт өнімдері, күнбағыс майы, макарон өнімдерінің бағасын тұрақтандыруды іске асыру жоспарлануда. Арсланбаев кәсіпкерлік субъектілеріне қарыз беру арқылы әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасын тұрақтандыру тетігін іске асыру өзінің тиімділігін көрсетіп отырғанын мәлімдеді.

Сөз соңында Арсланбаев апта сайын әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдерінің бағасына мониторинг жүргізіліп жатқанын хабарлады.

Мәслихат хатшысы Ерлан Каналимов баяндама барысында мобильді топ ұсынған азық-түліктің бағасы жоғары 10 сауда орталығындағы фотосуреттерді көрсетті. Бұл жағдай барлық дүкендерде орын алуда. Аян дүкенінде мобильді топ барған кезде сатылымда өлшемелі қант, күріш болмаған. Ақмол сауда орталығында да бағалар жоғары. Каналимов проблеманың себебін сұрады, өйткені, мәселе тұрақтандыру қорынан алынған өнімдер тізімі туралы болып отыр. Сұрақтар туындамауы үшін әлеуметтік өнімдермен жеке сөрелер қою қажет, адамдар білуі керек. Депутаттар бұл мәселені өткен жылы да көтерген. Бірде-бір сауда орталығында өнімдердің тұрақтандыру қорынан екендігін көрсететін сөрелер мен жазулар жоқ. Бір реттік сапарда бағаның әлдеқайда жоғары екені және ассортиментте барлық өнімдер ұсынылмағаны анықталды. Тек Магнум дүкенінде ғана бағалар келісімшартқа сәйкес, ал басқа сауда орталықтарында олай емес. Қолдау үшін бюджеттен үлкен қаражат бөлінеді, бірақ бұл шаралардың нәтижесі көрінбейді. Осыған байланысты ӘКК жағдайды қалай бақылайды деген сұрақ туындайды. Жағдай өткен жылдан бері өзгерген жоқ. Ешқай жерде өнімдердің тұрақтандыру қорынан екендігі туралы ресми белгілер жоқ. Егер алдағы уақытта бағалар тұрақтамаса немесе қандай да бір өнімдер болмаса, депутаттар шаралар қабылдайды, өйткені қаражат қалалық бюджеттен бөлініп отыр. Барлық фото- бейнематериалдар жетекшілік ететін орынбасарға және қала әкіміне жолданатын болады. Депутаттар азық-түлік бағасының келісімшартқа сәйкес болуын сұрайды. Тұрғындарды ақпараттандыру үшін кіреберісте азық-түлік тізбесі мен олардың бағасы туралы ақпарат орналастыру қажет. Жалпы жұмыс форматын өзгерту керек.

Тұрақты комиссияның төрағасы Владислав Сергеев бүгінгі таңда жұмыс тиісті деңгейде жүргізілмегенін атап өтті. Егер жағдай өзгермесе, депутаттар шара қолдануға мәжбүр болады. Бір апта ішінде халықтың әлеуметтік осал топтары санатына арналған өнімдерге қатысты барлық қажетті ақпарат сауда орталықтарында орналастырылды. ӘКК қоғамдық бақылауды қамтамасыз ету жөнінде ұсыныстар жасаған жоқ.

Сергеев мәслихатқа келісімшарттар тізімін ұсынуды сұрады. Қазір жеткізушімен келісімшарт жасасқаннан кейін, сауда орталықтары оларға үстеме баға қоймайтынына кепілдік бар ма? Сондай-ақ, Сергеев жеткізушілердің мекенжайларын және нақты сауда орталықтарына жеткізілетін тауарлардың тізімін көрсете отырып, айналым схемасы туралы ақпарат беруді сұрады. Ол сауда орталықтарының азық-түлік тауарларын сату туралы ақпаратты жариялаумен айналысатын бренд амбассадорлары ретінде депутаттарды ұсынды. ӘКК халықтың әлеуметтік осал топтары өкілдеріне қандай тауарларды және қайдан сатып алуға болатыны туралы ақпарат беру үшін озық технологиялармен айналысуы керек. Мүмкін Қала ережелерін әзірлеу керек шығар.

Мәслихат хатшысы Ерлан Каналимов әлеуметтік карта жасау бойынша жұмыс жүргізілгенін еске салды, осы картаға коммуналдық қызметтер үшін төлемді, қоғамдық көлікте жол жүруді, материалдық көмекті және т.б. тіркеп қоюға болады. Каналимов жалпы оқыту аясында халықтың әлеуметтік осал топтары үшін көмек ақшамен берілетінін хабарлады.

Тұрақты комиссияның төрағасы В. Сергеев отырысты қорытындылай келе, ХӘОТ санаты үшін азық-түлік бойынша ағымдағы жағдай туралы депутаттарға үнемі ақпарат беріп отыруды сұрады. Карточкаларды цифрландыру жөніндегі ақпаратта депутат іске асыру мерзімін көрсетуді сұрады.