Бюджет қаражатын тиімді пайдалану мәселесі жөніндегі тұрақты комиссияның отырысы

Қалалық мәслихатта Нұрлан Купешовтың төрағалығымен ZOOM сервисінің бейнеконференцбайланыс платформасында Бюджет, экономика, өнеркәсіп және кәсіпкерлік мәселелері жөніндегі тұрақты комиссияның отырысы өтті.

Қалалық Құрылыс басқармасының басшысы Арсен Жанғасқанов әлеуметтік және тұрғын үй құрылысы саласындағы инвестициялық жобаларды іске асыруға бөлінетін бюджет қаражатының тиімді пайдаланылуы туралы баяндады. Ол 2018-2020 жылдар аралығында Құрылыс басқармасына әлеуметтік тұрғын үй құрылысы, оның ішінде білім беру нысандарын дамыту үшін 156,3 млрд. теңге, 2021 жылы – 73,4 млрд. теңге бөлінгенін айтты.

Мектептердің шамадан тыс жүктелу проблемасын шешу үшін 2018-2020 жылдары білім беру объектілері, 11100 орындық 11 жалпы білім беретін мектеп, 4812 орындық 10 мектепке жапсарлас құрылыс және 1600 орындық екі ТжКБ пайдалануға берілген, Комсомольский тұрғын алабындағы балабақшаға және Қорғалжын тас жолының оңтүстігіндегі 240 орындық балабақшаға инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылым жүргізілген, көру қабілеті бұзылған балаларға арналған балабақша пайдалануға берілген. 2021 жылы 8400 орындық 7 жалпы білім беретін мектеп, 600 орындық 1 жапсарлас құрылыс салу жоспарлануда.

2020 жылы 250 орындық перинаталдық орталықтың, Интернациональный кентінде ауысымына 150 келушіге арналған МСАК орталығының, сондай-ақ №2 қалалық аурухана мен №1 перинаталдық орталық бірлестігі жанындағы Қабылдау-диагностикалық кешеннің құрылысын жобалау, сондай-ақ үш денсаулық сақтау объектісін жобалау басталады.

2018-2020 жылдар аралығында 16 КТК - 3381 пәтер пайдалануға берілді.

Қосымша баяндаманы Нұр-Сұлтан қаласы бойынша Тексеру комиссиясының төрағасы Иманжүсіп Ақпомбаев жасады, ол депутаттарға Тексеру комиссиясы әлеуметтік және тұрғын үй құрылысы саласындағы инвестициялық жобаларды іске асыруға бөлінетін бюджет қаражатының тиімді пайдаланылуына екі рет тексеру жүргізгенін хабарлады.

Мемлекеттік аудит мынадай проблемалар мен кемшіліктерді анықтады. Білім беру объектілері желісін дамыту проблемаларын шешу үшін қабылданатын шаралар жеткіліксіз. Мәселен, мектепке дейінгі білім беру проблемаларын шешуде, негізінен жеке ұйымдардың инвестицияларын тарту есебінен орын тапшылығын 63,6%-ға дейін (12110 орын) төмендетуге қол жеткізілсе, ал мектеп орындарының тапшылығы 21145 орынға ұлғайған. Білім беру, сәулет және қала құрылысы басқармалары, құрылыс басқармасы арасында өзара іс-қимылдың нақты тетігі, білім беру объектілерінің құрылысына әсер ететін сандық және сапалық сипаттамалар мониторингі жоқ. Бұл өз кезегінде әлеуметтік маңызы бар нысандардың құрылысына әсер етеді.

Төрт объект бойынша ЖСҚ-ға өзгерістер енгізу кезінде елеулі қателіктер жіберілген, объектілердің құны негізсіз көтерілді. Мектептерді ЖСҚ-да көзделгенге қарағанда сапасы төмен компьютерлермен жабдықтау фактілері орын алды. Жалпы білім беретін мектептердің бекітілген үлгілік жобаларының болмауы бұзушылық болып табылады, бұл сметалық құнның қымбаттауына әсер етеді. Сыртқы инженерлік желілерді коммуналдық меншікке уақтылы бермеу проблемасы бар.

Сондай-ақ Тексеру комиссиясы Есеп комитетімен бірлесіп елорданы дамытуға, оның ішінде дағдарысқа қарсы шараларға бөлінген бюджет қаражатының пайдаланылуына мемлекеттік аудит жүргізді.

Аудит «Құрылыс туралы» ҚР Заңының бұзылуы бар екенін көрсетті. Құрылыс басқармасында дебиторлық берешек 74 млрд. теңгені құрайды.

Депутат Батыр Котырев әлеуметтік тұрғын үй құрылысының кемшіліктері туралы сын айтты. Бюджет қызметкерлеріне, оның ішінде, зейнеткерлерге, жетім балаларға бөлінген үш тұрғын үй объектісіне, С 409 көшесіндегі № 43, 45, 47 үйлерге сапар ұйымдастырылды. Депутаттар шатырдың нашар жағдайда екеніне көз жеткізді. Мұндай ақаулар тек шатыр жабындарын ғана емес, сонымен қатар ғимаратты пайдалану сапасын төмендететіні белгілі. Құрылыс нормалары талаптарының бұзылуына байланысты үй сапасыз шатырмен пайдалануға берілген. Нөсер кәрізі, қабылдағыштар қанағаттанарлықсыз жағдайда, сондықтан комиссия құру қажет. Бастамашыл топ жасаған ақаулы актілерді пысықтауға Тұрғын үй комиссиясының мүшелерін қосу қажет. Нақты іс-қимыл жоспарын жасау керек, комиссия құру керек, ол қандай жұмыстар қажет, жөндеу үшін қанша қаражат қажет керек екенін анықтайды. Мұндағы проблемалар: сапасыз құрылыс, сапасыз нысанды қабылдау және лауазымды тұлғалардың жауапкершілігі.

С 409 көшесіндегі үш үйге қызмет көрсететін «Дружный двор» ЖШС төрағасы сөз сөйледі. Ол депутаттарға үйлердің 2014 жылы мемлекеттік бағдарлама бойынша салынып, 2015 жылы берілгені туралы айтты. 2016 жылдың көктемінен бастап үйлерде шатырға байланысты проблема басталды. Құрылыс салушы Номадстрой болды.

Мәслихат хатшысы Ерлан Каналимов комиссия құру туралы ұсынысты қолдады және Құрылыс басқармасының басшысына бұл мәселені Тұрғын үй және тұрғын үй саясаты басқармасымен, сондай-ақ Қалалық орта сапасы және бақылау басқармасымен бірлесіп пысықтауды ұсынды.

Депутат Нұрдәулет Оразхановтың айтуынша, негізгі сұрақты осындай нысандарды қабылдайтын Құрылыс басқармасына қою керек екенін айтты, оның үстіне мұндай фактілер бірнеше рет орын алып отыр. Іс жүзінде - объектілердің құрылыс процесін бақылау, құрылыс материалдарының сапасына бақылау жүргізілмейді. Нәтижесінде сапасыз нысандарды қабылдауға кім жауап береді?

Мәслихат хатшысы Ерлан Каналимов депутаттарды Қошқарбаев көшесіндегі үйдің жағдайы туралы хабардар етті, бұл құрылыс ұзаққа созылып, бірлесіп жатып аяқталған құрылыс болғанын айтты. Үйді жөндеуге бюджеттен 90 млн. теңге бөлініп, қазіргі уақытта құрылыс жалғасуда.

Депутат Талғат Нәрікбаев орындалатын жұмыстардың жобалық құжаттамаға, регламенттердің талаптарына сәйкестігін тексеру үшін құрылыс процесіне әкімдік тарапынан бақылауды қатаңдату туралы ұсыныс жасады. Сондай-ақ, ол осы мәселені зерттеу, әлеуметтік құрылыс объектілерін қабылдауға немқұрайлы қарау салдарынан жазатайым оқиғаларды болдырмау мақсатында жауапкерлерді анықтау үшін Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігіне жүгінуді ұсынды.

Депутат Ерлан Дакеновке Қарасай батыр көшесі, 24 үйдің тұрғындары жүгінген, тұрғындардың айтуынша үй пайдалануға берілгенмен іргелес аумақ абаттандырылмаған, паркинг жоқ.

Төрағалық етуші Нұрлан Купешов баяндамашыға әлеуметтік құрылыс объектілерінің локациясын таңдауға қатысты сұрақ қойды, неліктен МЖК көп салынған жерлерде мектептер, балабақшалар, емханалар салынбаған. Неге бұл мәселе мүдделі мемлекеттік құрылымдармен алқалы түрде шешілмейді?

Депутат Батыр Котырев 1000 тұрғынға белгілі бір орындық мектеп салу қажеттігі туралы нормативтер бар екенін атап өтті. Бұл МЕМС-терді ешкім жойған жоқ, егер Құрылыс басқармасы өз қызметінде осы нормаларды ұстанса, қазір елордада мектептердің шамадан тыс жүктелу проблемасы болмас еді.

Мәслихат хатшысы Ерлан Каналимов мектептердің шамадан тыс жүктелу проблемасы Білім басқармасының қарауында екенін атап өтті, себебі Білім басқармасы екі ауысымды, үш ауысымды білім беретін мектептерге мониторинг жүргізіп жатыр. Денсаулық сақтау объектілері бойынша барлық деректер Денсаулық сақтау басқармасында болады. Жоспарлау жүйесі істен шығып отырады, сондықтан бұл мәселені халықтың өсуі есебімен, бас жоспар есебімен, халықтың нақты қажеттіліктері есебімен талқылау керек. Комиссия құрамына депутаттар кіреді, осы мәселелерді терең зерттеу керек. Сондай-ақ, депутаттар әлеуметтік нысандарды қабылдау орнына барып, қатыса алады.

Депутаттар жүргізген талдауға сәйкес, 2019 жылдан бастап 5000-ға жуық адам тұратын 40 көппәтерлі тұрғын үйде абаттандыру, құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы төмен, теңгерімге берілмеген желі, ылғал, конденсат бойынша проблемалар анықталды. Осындай үйлердің тізімі дайындалды, үй екі жыл бұрын тапсырылса да, желілер әлі күнге дейін берілмеген үйлер де бар. Бұл ретте мемлекеттік органдардың ешқайсысы сот арқылы мердігерлерді жауапкершілікке тартпайды, осыған байланысты бейінді басқармалар барлық мәселелерді соңына дейін жеткізу үшін барлық проблемалық мәселелер бойынша жұмыс тобын құру қажет.

Талқылау қорытындысы бойынша депутаттардың ескертулері мен ұсыныстарын ескере отырып, тиісті қаулы шығарылып, елорданың уәкілетті мемлекеттік органдарына орындау үшін жіберілетін болады.