Кезектен тыс сессия мәселелерін талқылауға арналған тұрақты комиссиялардың бірлескен отырысы

Қалалық мәслихатта Гүлнәр Данбаеваның төрағалығымен тұрақты комиссиялардың бірлескен отырысы «Zооm» бейнеконференцбайланыс платформасында өтті.

Бірлескен отырыстың күн тәртібіне үш мәселе шығарылды: Астана қаласы мәслихатының 2019 жылғы 15 қаңтардағы «Нұр-Сұлтан қаласының аумақтық сайлау комиссиясының мүшелерін сайлау туралы» шешіміне өзгерістер енгізу туралы; Астана қаласы мәслихатының 2019 жылғы 12 желтоқсандағы «Нұр-Сұлтан қаласының 2020-2022 жылдарға арналған бюджеті туралы» шешіміне өзгерістер енгізу туралы; жер учаскелерін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскелерін немесе басқа жылжымайтын мүлікті иеліктен шығару туралы шарттардың жобаларын келісу туралы.

Тұрақты комиссиялардың бірлескен отырысының төрайымы Нұр-Сұлтан қаласының аумақтық сайлау комиссиясының мүшелерін сайлау туралы Мирас Шекеновтің баяндамасын мәслихаттың кезектен тыс сессиясында тыңдауды ұсынды.

Депутаттар Гүлнәр Данбаеваның ұсынысын бірауыздан қолдады.

«Нұр-Сұлтан қаласының Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы» ММ басшысы Қайсар Маңқараев негізгі баяндамашы болды. Ол депутаттарға кірістердің нақты жиналуын талдау нәтижесінде кірістер жоспарын 22 миллиард 240 миллион теңгеге ұлғайтуға арналған резервтердің бар екендігі туралы хабардар етті.

«Қаланың жергілікті бюджетін ағымдағы нақтылау Мемлекет басшысының Жолдауында көрсетілген міндеттерді жүзеге асыру мақсатында іске асырылуда. Бюджетті нақтылау кезінде кіріс бөлігін 21,8 миллиард теңгеге ұлғайту ұсынылады. Сонымен қатар, жергілікті бюджет қаражатының игерілуіне жүргізілген мониторинг нәтижелері бойынша 2,8 млрд.теңгеге жылдық шығындар жоспары және 4,1 млрд.теңгеге қаражаттың ішкі бөлінуі қайта қаралды, олар бірқатар шұғыл міндеттерді шешуге бағытталады», – деді Қ. Маңқараев.

Әлеуметтік блокта жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасы үшін қосымша 488,1 млн.теңге, соның ішінде 001 бағдарламасы бойынша
68 млн.теңге сомасында қосымша қаражат берді; 008 бағдарламасы бойынша – 33,4 млн.теңге, 015 бағдарламасы бойынша жеке көмекшінің қызметтерін көрсетуге қосымша 365,6 млн.теңге бөлінді; 045 бағдарламасы бойынша инватаксиге өтініштердің көбеюіне байланысты 21,1 млн. теңге көзделген.

Білім басқармасына 003 «Жалпы білім беру» бағдарламасы бойынша қосымша 57,7 млн.теңге сомасында қаражат қарастырылған.

Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасына қосымша 270,2 млн.теңге беріледі; 018 бағдарламасы бойынша 34,7 млн.теңге, 033 бағдарламасы бойынша қосымша 175,0 млн.теңге бөлінді; 041 бағдарламасы бойынша медициналық ұйымдарды автономды жылытуға қосымша 60,4 млн.теңге бөлінді.

Енгізілген өзгерістерді ескере отырып, қаланың 2020 жылға арналған нақтыланған бюджетінің жалпы көлемі 663 миллиард 819,6 миллион теңгені құрайды.

Депутат Рамзия Өмірбаева «Нұр-Сұлтан қаласының Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы» ММ басшысынан депутаттарға ұсынылған түсіндірме жазбада фактілердің мәлімдемесі емес, қосымша қаржыландырудың қалай жұмсалатындығы шешілуі керек емес пе деп сұрады.

«Мәселен, Мәдениет басқармасына 012 «Әлеуметтік-мәдени іс-шаралар өткізу» бағдарламасы бойынша қосымша 230 миллион теңге бөлінді. Біз қандай іс-шаралар туралы айтып отырмыз? Бұдан әрі қаражат 28 млн. теңгеге қысқартылды. Олар қалай азаяды? Толығырақ ақпарат алғым келеді», – деді Р. Өмірбаева.

Депутат Зейнолла Шибкенов «Байқоңыр» ауданының аумағында зиратты ұйымдастыруға бөлінген қаржы туралы сұрақ қойды.

Қ. Маңқараев келесі жылы «Байқоңыр» ауданына шамамен 200 миллион теңге бөлінетіндігін айтты.

«Осы жылдың 30 қарашасында Президент «Республикалық бюджет туралы» заңға қол қойғаннан кейін, желтоқсан айының бас кезінде біз бюджетті заңға сәйкес келтіреміз, содан кейін депутаттардың ұсыныстарын ескере отырып, біз бюджеттің соңғы нұсқасын дайындап, оны қарауға ұсынамыз. Бекітілген бюджетке егжей-тегжейлі түсіндірме жазбаны дайындаймыз, өйткені отырыстарда көптеген ұсыныстар болды», – деді Қ.Маңқараев.

З. Шибкенов отырыстардың бірінде талқыланған мәселені де еске түсірді.

«Біз аулаішілік жолдардың құрылысына қаражат облыстық әкімдіктерге қайта бөлінеді деп айттық. Мен осындай қайта бөлуді көрген жоқпын. Сіз қаулы бар, оған сәйкес рәсімдер басталады деп айттыңыз, бірақ бюджеттен көрініп тұрғандай былтыр да, биыл да қайта бөлу болған жоқ. Біз қандай сомалар туралы айтып отырмыз? Сіздің не жеткізуге дайын екеніңізді аудандар біле ме?», – деп сұрады З. Шибкенов.

«Нұр-Сұлтан қаласының Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту» ММ өкілі аудандар бойынша абаттандыру ережелеріне түзетулер енгізілгенін және егер аудандар дайын болса, жергілікті көшелерге қаражат аудару процесін бастауға болатындығын, бірақ мұқият талқылау өткізілмегенін айтты. Депутат Мирас Шекенов кездесулерде қала шетіндегі сумен қамтамасыз ету проблемалары талқыланғанын да айтты.

«Бюджетте 006 «Сумен жабдықтау және су бұру жүйесінің жұмысы» бағдарламасы бойынша қосымша қаржыландыру қарастырылған. Ақша нақты қайда жұмсалады? Биыл Үркер тұрғын алабындағы кәрізге қатысты мәселелер бөлінген қаражат есебінен шешіле ме?», – деп сұрады депутат.

«006 бағдарламасы бойынша бұл қаражат тасқын кезеңіндегі нөсер суларын тазартуға, Үркер мәселелерін шешуге бағытталған, тағы бір бағдарлама – бұл қаланың шеткі аумақтарын дамыту, РБ 1,6 млрд теңге бөлінді, оның 600 млн теңгесі жұмсалды, қалған қаражат келесі жылға аударылады. Бұл жұмыс «Су арнасы» және басқа мердігерлермен бірлесіп жүргізілуде», – деді «Нұр-Сұлтан қаласының Отын-энергетикалық кешені және коммуналдық шаруашылық басқармасы» ММ өкілі.

Депутат Қарақат Абден «Нұр-Сұлтан қаласының Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы» ММ басшысының есебіне қарағанда барлығы қаладағы кірістерге сәйкес келеді, ал елде экономикалық құлдырау байқалады. Кәсіпорындар ұзақ уақыт жұмыс істемей тұр, ал салық түсімдері алынып келеді.

«Салық түсімдері туралы түсіндіріп беріңізші. Бұл кәсіпорындардан түсетін нақты түсімдер немесе біз әлі де трансферттерге сүйенеміз, әйтпесе бұл жинақталған кумулятивті нәтиже. Биыл бәрі жақсы болады, есеп берейік, бірақ келесі жылы қалай болмақ?», – деп сұрады Қ. Абден.

Қ. Маңқараев кірістер бойынша жоспарды 22 миллиард теңгеге ұлғайту, бұл жыл соңына дейін жергілікті бюджетке түсетін нақты болжам, деп жауап берді, оның 18,5 миллиард теңгесі – қазірдің өзінде орындалып жатқан салық түсімдері.

«Біз бұдан да көп мерзімге санай аламыз, пессимистік, нақты және оптимистік үш нұсқа бар, біз шындыққа сүйендік. Әкімнің тапсырмасы бойынша біз биыл аяқталған барлық жобалар үшін төлейміз. Биыл жұмыспен қамтудың жол картасы бойынша құрылысқа нысаналы трансферттер болды. Жыл басында біз төтенше жағдай жарияланғаннан кейін, наурызда, бюджетті 40 миллиард теңгеге оңтайландырдық. Бұл өз әсерін тигізеді, сонымен қатар біз өткен жылға төленетін шағын және орта бизнестің КЖС келесі жылы, ағымдағы жылға қарағанда аз болуы мүмкін. Сонымен қатар, РБ кірістердің түспеуін өтеуге 47 миллиард теңгеге жуық трансферттер болғанын айтқым келеді», – деді Қ.Маңқараев.

З. Шибкенов «Нұр-Сұлтан қаласының Құрылыс басқармасы» ММ Сарыбұлақ туралы сұрады, ол жерде байланыс 50 метрдей қалды, әлі аяқталмаған, сіз оны қараша айының соңына дейін бітіремін деп уәде берген болатынсыз.

«Онда ештеңе жасалып жатқан жоқ, су тұр. Көктемде тағы да қар еру кезінде жаңа ЖЭО-ға қарай төменірек үйлерді су басады», – деді З. Шибкенов.

Құрылыс басқармасының өкілі жұмысты «Спецстрой» ЖШС жүргізіп жатыр деп жауап берді және тексеріп, шара қолданамыз деп уәде берді.

«Ағымдағы жылға және өткен жылдарға әкімдіктің мердігерлер алдындағы қарыздары қандай? Бізде әртүрлі жылдар, түрлі дебеттік кредиттер бар, дебиторлық және кредиторлық қарыздар бойынша жағдай қандай? Қала мердігерлер алдында қанша міндеттеме алды? Әрі қарай, мен құрылыс басшылығына сұрақтар қоямын, өйткені айдың 1-ші күніне қарағанда игерілмеу 50 миллиард теңге болған, ал мен бүгін нақтыланған бюджетте сіз бұл ақшаны қалай пайдаланғыңыз келетінін көріп отырған жоқпын, кассалық әдіспен, құжаттық түрде жабасыз. Қараша-желтоқсан айлары үшін құрылыс алаңы жабылмайды. Әкімдік мердігермен бірге проблемалы тұрғын үйді аяқтауға міндеттенді. Мен сіздерде игерілмеу болады дедім, заңдық мәселелерге байланысты мамырға дейін төлей алмадыңыз, ал бүгін 120 миллиард теңге болғанына қарамастан, 50 миллиард теңгенің игерілмегенін көремін, ал игеруге бір ай ғана қалды. Ескі қарыздар бар және бүгінгі күні комиссия мүшелерін игерілмеу мәселесі алаңдаушылықтарын туғызады. Ұзақ жылдар бойы созылып келе жатқан дебиторлық қарыздар да бар. 1 қарашада бюджеттің игерілмеуі қандай? Кассалық әдіспен107 миллиард теңгені құрады. Қазір қанша игерілмеген қаражат бар? Енді актілерге қол қою процесі басталады, қазір құрылыс жоқтың қасы. Проблемалық тұрғын үй қалай дамиды? Бізге мектептер мен проблемалы үйлердің тізімін беріңіз, біз нысандарды аралауға дайынбыз, «Комфорт-2» тұрғын үй кешенінің тұрғындары бізге шағымданады, мердігер жұмысты бастап, сосын жарты бойы құрылыс тоқтап қалды және аумаққа кіру мүмкіндігі жоқ. Халық мердігер құрылыс басқармасынан ақша алмады дейді. Мен сессия басталғанға дейін сіздегі игерілмеу туралы есеп беремін», – деді депутат Илья Мещеряков.

Қ. Маңқараев дәл қазір жауап бере алмаймын, өйткені мердігерлер әртүрлі, уақыт берілсе әр әкімшімен, әр шарт бойынша пысықтайтын боламыз деп жауап берді.

«Басқарма өтініштер бойынша жұмыс істейді, егер әкімші өтініш бермеген болса, онда ол оны игеретініне сенімді. 107 миллиард теңгені пайдаланбау, ондай нәрсе болған жоқ», – деді Қ. Маңқараев.

«2020 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша кредиторлық берешек 21 миллиард 859 миллион теңгені құрады. Бүгінгі күні өткен жылдың қалдығы 5 миллиард 939 миллион теңгені құрайды. 15 миллиард 920 миллион теңге өтелді. 10 миллиард 719 миллион теңге Құрылыс басқармасында 10 миллиард 144 миллион теңге өтелді. 2020 жылдың 1 қаңтарына Көлік басқармасында 9 миллиард 695 миллион теңге болды,
5 миллиард 148 миллион теңге өтелді. Енді Көлік басқармасына субсидия алуға қосымша қаражат бөлінуде, деп хабарлады Қайсар Зәкірұлы.
Бұл қарыздары өтелген үлкен әкімшілер. Жалпы, 21 миллиардтың қалдығы 5,9 миллиард теңгені құрайды. 2020 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша дебиторлық берешек бойынша 39,5 миллиард теңге болды, оның 1 қазандағы қарыз қалдығы 36 миллиард 238 миллион теңгені құрады, 3 миллиард 284 миллион теңге сомасындағы дебиторлық берешек өтелді. Бұл ағымдағы жылды есептемейді, жұмыс жүріп жатыр, әкімшілер есептерін қабылдауда, біз тек жылдың қорытындылары бойынша айта аламыз. Көлік басқармасы жыл соңына дейін 9,6 млрд теңгені игеруі керек», – деп түсіндірді «Нұр-Сұлтан қаласының Қаржы басқармасы» ММ басшысы Әліби Жұмаев. 

«Біз қазір ИКК арқылы бюджеттік бағдарламаны ашып жатырмыз, 14 миллиард теңгені құрайтын қаражатты қайта бөлеміз, қалғаны
ҚНБ арқылы, бұл қарызға алынған қаражат, жыл соңына дейін біз қалған қаражатты мектептер мен тұрғын үй құрылысына жұмсауды жоспарлап отырмыз», – деді «Нұр-Сұлтан қаласының Құрылыс басқармасы» ММ өкілі.

Тұрақты комиссиялардың бірлескен отырысының төрайымы Гүлнәр Данбаева Құрылыс басқармасынан жыл соңына дейін қаражаттың игерілуі туралы толық есеп беруді және сыбайлас жемқорлыққа қарсы комиссияның мүшесі депутат И.Мещеряков, сондай-ақ Қаржы басқармасының басшысы бару үшін игермегендігі туралы жалпы цифрлары бар анықтама мен әкімшілер тізімін дайындауды сұрады.

«Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту» ММ қатысты сұрақтар бар, дамуға жұмсалатын республикалық бюджет бар. Өткен жолы Мажит Зейнуллаұлы қар жауған кезде салынған жолдағы белгілерге қатысты сұрақ қойып, бұл игеруге деген ұмтылыс сияқты көрінеді. Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту басқармасы, бізге қысқаша мәлімет беріңіз, сізде шамамен 40 миллиард теңге игерілмеген. Жыл соңына дейін бұл қаражатты қалай игересіз?», – деп сұрады И.Мещеряков.

Көлік басқармасының өкілі көптеген нысандар әзірленген, кейбір жобаларға түзетулер енгізіліп жатыр деп жауап берді. Жыл соңында игерілмегені
7 миллиард 900 миллион теңгені құрайды, желтоқсанға 2 миллиард 500 миллион теңге қалады. 

«Ақшаларды аудандарға қалай бөлетініңіз маған түсініксіз, мысалы «Байқоңыр» ауданы. Сіз әкімдіктермен келісіп көрдіңіз бе? «Байқоңыр» ауданының қарызы жоқ. Тек цифрлар мүлде өзгеше. 010 бағдарлама «Жекешелендіру, коммуналдық меншікті басқару, жекешелендіруден кейінгі қызмет және осыған байланысты дауларды шешу» бойынша 490,3 млн.теңге «Барыс Арена» ЖМА, «Астана-Арена» СК сенімгерлік басқару шығындарын өтеуге, «Алау» МС және 065 «Заңды тұлғалардың жарғылық капиталын қалыптастыру немесе ұлғайту» бағдарламасы бойынша «Астана-Тазалық» ЖШС-не мамандандырылған жабдықтар сатып алу» жобасы бойынша қаржылық лизингке төлеу үшін қосымша 314,8 млн.теңге қарастырылды. «Нұр-Сұлтан қаласының Жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасы» ММ 008 бағдарламасы бойынша және 015 бағдарламасы бойынша сұрақ жеке көмекшінің қызметтерін көрсету болып табылады», – деді Г.Данбаева.

Қ. Маңқараев әкімдіктермен келісілген деп жауап берді. Сұрақ дұрыс. Бір жыл ішінде кейбір әкімдіктерде жұмыс жүргізіліп және кредиторлық берешек қалыптасты.

«Бұл саябақтарға, скверлерге ағаш отырғызу, «Астана көгалдандыруға» қарыз, аумақты қардан тазарту. Әр әкім аяқтау актісіз мүмкін емес екенін түсінуі керек. Екінші мәселе бойынша біз шартқа сәйкес жыл сайын кейбір шығындарды өтейміз. «Астана-Тазалық» үшін өткен жылдан бастап олар үш кезеңде құрал-жабдықтар сатып алуда, өткен жылдың қараша айында олар қысқы құрал-жабдықтар сатып алды, наурызда – жазғы жабдықтар, қазір қысқы жабдықтардың бір бөлігі қалды, біз «Астана-Тазалықтың» орнына негізгі қарызды төлеп жатырмыз. Жұмыспен қамтуды басқару бойынша бірінші мәселе бойынша 008 бағдарламасы, мұнда АЕК-нің өсуіне байланысты қарттар күні мен мүгедектер күніне арналған әлеуметтік көмек шығындарын өтеуге 33,4 млн. теңге. Екінші мәселе бойынша, жүрмейтін және зағип мүгедектерді ертіп жүретін жеке көмекшілер туралы заңға түзетулер енгізілді, енді олар демалыс күндері, сенбі мен жексенбіде көмек көрсете алады, жұмыс күні 6 сағаттан 8 сағатқа дейін ұлғайтылды. Біз басшылықтың өтінішін толықтай қолдадық», – деді Қ.Маңқараев.

«Нұр-Сұлтан қаласының Активтер және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ басшысы төрайымның сұрағына жауап берді.

«Бізге, жалпы алғанда 2 миллиард 300 миллион теңге бөлінді, жетіспейтін сома – 490 миллион теңге, біз бұл соманы бюджеттен сұраймыз. Үш нысан үшін «Барыс Арена», «Алау», «Астана Арена» бюджеттен 2,8 млрд теңге, шарт бойынша 3 млрд теңгеден аспайды, іс жүзінде ол 2,8 болып шықты, осы соманы қолдауларыңызды сұраймын. Коммуналдық төлемдерге, электр энергиясына, жарыққа шығындар, біз толықтай шифрды көрсетіп бере аламыз», – деді Е. Өтебаев.

Депутаттар жер учаскелерін мемлекет мұқтажы үшін алып қоюға байланысты жер учаскелерін немесе басқа жылжымайтын мүлікті иеліктен шығару туралы шарттардың жобаларын келісу туралы мәслихаттың кезектен тыс сессиясында тыңдау туралы ұсынысты қолдады.

Тұрақты комиссиялардың бірлескен отырысының талқылауына шығарылған мәселелер мәслихаттың кезектен тыс сессиясында қаралатын болады.