Депутаттар бюджет жобасын талқылауды аяқтауда

Қалалық мәслихатта Мирас Шекеновтің төрағалығымен Бюджет, экономика, өнеркәсіп және кәсіпкерлік мәселелері жөніндегі тұрақты комиссияның отырысы «Zооm» бейнеконференцбайланыс платформасында өтті.

Мәслихат депутаттары 2021-2023 жылдарға арналған бюджет жобасын келесі бюджеттік бағдарламалар әкімшілері бөлінісінен: «Алматы», «Байқоңыр», «Есіл», «Сарыарқа» аудандары әкімдерінің аппараттары, «Нұр-Сұлтан қаласының Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы» ММ, «Нұр-Сұлтан қаласының Активтер және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ, «Нұр-Сұлтан қаласының Инвестициялар және кәсіпкерлікті дамыту басқармасы» ММ, «Нұр-Сұлтан қаласының Қаржы басқармасы» ММ, «Нұр-Сұлтан қаласының Цифрлық және мемлекеттік қызметтер басқармасы» ММ қарастырды.

Негізгі баяндамашы - Қайсар Маңқараев, қосымша баяндамашылар - елорда аудандарының әкімдері мен басқарма басшылары.

Қ.Маңқараев депутаттарды елорданың әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі нәтижелерімен қысқаша таныстырды, 2021-2023 жылдарға арналған кірістер мен шығыстар туралы болжамды мәліметтер келтірді және алдағы үш жылға арналған бюджеттік бағдарламалар әкімшілері бөлінісінен бюджет қаражатының көлемі туралы толық ақпарат берді.

Шығыстарға: Нұр-Сұлтан қаласы «Алматы» ауданы әкімінің аппаратына – 24 миллиард 764,4 миллион теңге, 2021 жылы – 7 миллиард 946,9 миллион теңге қарастырылған; «Байқоңыр» ауданы әкімінің аппаратына – 19 миллиард 710,4 миллион теңге, 2021 жылы – 6 318,0 миллион теңге; «Есіл» ауданы әкімінің аппаратына – 34 миллиард 047,8 миллион теңге, 2021 жылы – 10 878,0 миллион теңге; «Сарыарқа» ауданы әкімінің аппаратына – 22 миллиард 557,7 миллион теңге, 2021 жылы – 7 245,4 миллион теңге көзделген.

Шығыстарға: «Нұр-Сұлтан қаласының Активтер және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ 8 миллиард 947,8 миллион теңге, 2021 жылы - 3 миллиард 299,7 миллион теңге; «Нұр-Сұлтан қаласының Инвестициялар және кәсіпкерлікті дамыту басқармасы» ММ 2021 жылы ЖБ - 5 миллиард 287,9 миллион теңге, РБ - 1 миллиард 225,6 миллион теңге, Ұлттық қордан - 5 миллиард 834 миллион теңге; «Нұр-Сұлтан қаласының Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы» ММ 1 миллиард 491,4 миллион теңге, 2021 жылы - 465,4 миллион теңге; «Нұр-Сұлтан қаласының Қаржы басқармасы» ММ 294 миллиард 860,8 миллион теңге, 2021 жылы - 84 миллиард 141,9 миллион теңге; «Нұр-Сұлтан қаласының Цифрлық және мемлекеттік қызметтер басқармасы» ММ 13 миллиард 680,1 миллион теңге, 2021 жылы - 3 миллиард 765, 1 миллион теңге қарастырылған.

Алматы ауданының әкімі Бектенбай Есполов сөз сөйлеп, барлық мәселелер Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасымен пысықталғанын, бюджет жобасы бойынша қосымша сұрақтар келесі жылы бірінші рет нақтыланған жағдайда мүмкін болатындығын айтты. Железнодорожный тұрғын алабында, инфрақұрылымды, жолдарды, электр желілерін қаржыландыруда проблемалық мәселе бар, өйткені өте үлкен инвестициялар қажет деді.

Тұрақты комиссия төрағасы Мирас Шекенов жиналғандарға бұл мәселе «Нұр-Сұлтан қаласының Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту басқармасы» ММ бюджетін талқылау кезінде көтерілгенін еске салып, депутаттар бұл мәселені қолдайтынын айтты.

«Байқоңыр» ауданының әкімі Нұрбол Нұрсағатов жалпы бюджет жобасымен келісетіндіктерін, бірақ 2 миллиард теңгенің тапшылығы туралы айту керек, бұл жұмыспен қамтудың жол картасын іске асырумен шешілуі мүмкін екенін айтты. «Байқоңыр» ауданы жаңа аудан болғандықтан, оны көркейтуге көп қаражат қажет.

«Қазіргі уақытта «Нұр-Сұлтан қаласының Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту басқармасы» ММ қарауында тұрған аялдамалар туралы сұрақ жиі көтеріледі. Қазір бұл объектілерді қаржыландырумен бірге біздің теңгерімге беру мәселесі шешілуде. Егер сіз осы мәселеге қолдау білдірсеңіз, біз бұл мәселені шешуге көмек бере аламыз. Бөліммен алдын ала әңгіме жүргізілді, өйткені олардың бір ғана мердігері бар, ол 4 ауданға да қызмет көрсете алмайды», - деді Нұрбол Нұрсағатов.

Қайсар Маңкараев аудандарды қаржыландыру мәселесі оның құзыретіне кірмейді, егер бюджет нақтыланған болса, қосымша қаржыландыру мүмкін болады деп жауап берді. Аудан әкімдіктеріне қызмет көрсету үшін аялдамаларды Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту басқармасынан беру туралы мәселе жақында туындады, қаржыландыру жобасын функциялар берілгеннен кейін ғана талқылауға болады.

Асан Қайғы көшесін реновациялауды қаржыландыруға қатысты сұрақ қойды, оған жақын орналасқан кейбір көшелер де реновациялауға жатады. «Бұл сұраққа жауап беріңіз» - деді М.Е. Шекенов.

Н.Т. Нұрсағатов 1 миллиард теңге РБ бөлінді, бұзу жұмыстары жүргізілді, қалалық жылжымайтын мүлік мәселемен айналысады, келесі жылы бәрі қаражат бөлінуіне байланысты деп жауап берді.

«Есіл» ауданының әкімі Берік Жәкенов бюджет жобасы келісілген, әрине қажеттіліктер бар, бірақ жалпы жағдайды түсініп, әкімдік бюджет жобасымен келіседі деді.

Депутат Қарақат Абден аялдама павильондарына қатысты екі жылдан бері шешілмей келе жатқан мәселе бойынша сөз сөйледі.

«Сіз бен біз бірқатар мәселелерді шештік, бірақ бұл мәселе шешілмей жатыр. Мен әкімнің қабылдауында болдым, сізге Хан Шатырдың жанындағы аялдаманы Тельман тұрғын алабына ауыстыру тапсырылды. Жылы аялдамалар қажет, өйткені Тельманда мектеп жоқ және балалар таңғы 6-дан бастап қоғамдық көлікпен жүруге мәжбүр. Мен жылы аялдамалар бірінші кезекте қаланың шет жағында қажет деп бірнеше рет айттым», - деді Қарақат Абден.

Б.О. Жәкенов Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту басқармасы 4 аялдама мәселесін шешіп жатыр, оның бірі Тельман тұрғын алабында болады деп жауап берді.

М.Е. Шекенов әлеуметтік желілерден «тұрғындардың әлеуметтік осал топтарының балаларына арналған тамақ мөлшері, бастауыш сынып оқушыларының тамақтануымен бірдей ме?» деген сұрақ елордалық тұрғыннан келіп түскенін жариялады.

Сұрақ Қ.З.Маңқараевқа жолданды, ол бұл мәселе Білім басқармасы арқылы шешіліп жатыр, біз балалар контингенті туралы айтып отырмыз, оны тегін тамақпен қамту керек деп жауап берді. Олардың арасында бастауыш сынып оқушылары мен аз қамтылған отбасылардың балалары бар. Есептеулерді Білім басқармасы жасайды.

М.Е. Шекенов Оқушылар сарайының құрылысы туралы сұрақ әлеуметтік желілерден түскенін айтты.

«Есіл» ауданының әкімі Оқушылар сарайы міндетті түрде сол жағалауда салынатындығын айтты.

Әлеуметтік желілерден кезекті сұрақ «Үркер тұрғын алабында мектеп, сондай-ақ Исатай батыр көшесі бойындағы өрт сөндіру бекеті мен тротуарлар салу үшін бюджетте қаражат көзделеді ме?».

Б.О. Жәкенов МЖӘ шеңберінде «BI Group» компаниясы салады, қазір жоба жасалуда, келесі жылы компания 900 орындық мектепті оқу жылы басталғанға дейін аяқтауды жоспарлап отыр.

Қ.З. Маңкараев аудан әкімінің ақпаратын толықтырды, яғни жобалық-сметалық құжаттама аяқталу сатысында, мемлекеттік сараптамадан өткен соң құрылыс салушы іздейміз деді.

М.Е. Шекенов жобалық-сметалық құжаттама тапсырылғаннан кейін өрт сөндіру бекетін салуға қаражат кепілге алынатынын атап өтті, өйткені Исатай батыр көшесіндегі тротуарлар үшін ақша «Нұр-Сұлтан қаласының Отын-энергетикалық кешені және коммуналдық шаруашылық басқармасы» ММ арқылы жоба аясында бөлінген.

Тұрақты комиссияның төрағасы М.Е.Шекенов Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасының басшысынан қатысу бюджеті туралы сұрады. Жоба өзін өте жақсы дәлелдеді. Жыл сайын адамдар өз жобаларын ұсына отырып, бюджетті бөлуге көбірек қатысады. Қатысу бюджеті аясында тұрғындар атқарушы билікпен ынтымақтастық жасай алады.

Қ.З. Маңкараев бюджет қазір қалыптасып жатыр деп жауап берді. Бюджет желтоқсан айының басында бекітіледі. Осыдан кейін аудандарды қатысу бюджеті бойынша анықтау керек. Әкімдіктер әлі цифрларды білмейді. Бекітілгеннен кейін олар оны көпшілікпен бірге өңдейді.

Б.О. Жәкенов қатысу бюджеті шамамен 100 миллион теңгені құрайтынын мәлімдеді.

 «Сарыарқа» ауданының әкімі Есет Байкен лимиттің жеткілікті екенін, бірақ аудан тұрғындарының өтініші бойынша қосымша қаржыландыруды қажет ететін жобалар бар екенін атап өтті. Көктал-1 және Көктал-2 тұрғын алаптарының инфрақұрылымын жақсарту бойынша көп жұмыс жасалды. Осы тұрғын алаптар мен Агроқалашық туралы сұрақтар әлі де бар, осыған байланысты қосымша қаражат қажет болады. Сондай-ақ, ауданда апатты үйлерді, жатақханаларды бұзу проблемасы бар. Бірқатар жатақханалар, казармалық үйлер бар, тозығы жеткен апатты үйлерді бұзу бағдарламасы аясында үйлердің құрылысының шектерін қарап шығыңыз.

Депутат Зулфухар Гаипов ЛПУ тұрғын алабында трансформатор орнату мәселесі, сондай-ақ сумен жабдықтау және су бұру мәселелері жедел түрде шешілуі керек деді.

«Қала әкімі бұл мәселені шешуге тапсырма берді, қазіргі уақытта тиісті құжаттар дайындалуда. Бюджетті нақтылау кезінде қаржыландыруды қолдаңыз. Бұл қалаға іргелес шағын ауыл, әдемі көріністері бар, оңаша, тыныш аймақ, экологиялық жағдайы жақсы. Бұл мәселе әкімнің бақылауында», - деді Е.Б. Байкен.

Депутат Зейнолла Шибкенов Сарыарқа аймағында гараждардың көпшілігі бар екенін айтты. Абай көшесінен әрі қарай өту үшін 400 гаражды бұзу қажет.

«Сарыарқа» ауданының әкімі Дүкенұлы көшесімен қиылыста көпқабатты үйлер көп және жол жоқ деп жауап берді. Алдымен бұл мәселені шешу керек, содан кейін басқарма Абай көшесін жалғастырумен айналысады.

М.Е. Шекенов Асан Қайғы мен Абай көшелерін реновациялау туралы екі мәселені қарау керек деді.

«Нұр-Сұлтан қаласының Тұрғын үй және тұрғын үй инспекциясы басқармасы» ММ басшысының орынбасары РБ Асан Қайғы көшесінің бойындағы учаскелерге қаражат игерілгендігін, жер учаскелерін толығымен алу үшін тағы 4 миллиард теңге қажет деп жауап берді. «Достық», «Мирный» гараж кооперативтеріне қатысты басқарма толығырақ қарап, анықтама береді.

Депутат Аман Аюпов 010 «Жерлеу орындарын күтіп-ұстау және панасыздарды жерлеу» бағдарламасы туралы сұрады. «Бұған дейін жерлеуге қаражат «Байқоңыр» ауданына бөлінген. Қазіргі уақытта жағдай қалай? Екінші сұрақ - құрылысты басқару туралы, Железнодорожный тұрғын алабында спорт кешенін салу туралы.

Қ.З. Маңкараев 2021 жылдан бастап әр ауданға осы бағдарламаға қаражат бөлінгенін айтты. Аудандық әкімдіктерде бұл бағдарламалар бұрын болған, бірақ қаражат «Байқоңыр» ауданына бөлінген. Ауданда орналасқан зираттарға әр аудан жауапты болады.

Құрылыс басқармасы бастығының орынбасары Железнодорожный тұрғын алабында спорт кешенін салу үшін конкурстық рәсімдер жүріп жатыр, Ильинкада мердігер анықталды деп жауап берді. Әзірлеуші ​​жылдың соңына дейін анықталады.

З.Р. Шибкенов 096 «Мемлекеттік-жекешелік серіктестік жобалары бойынша мемлекеттік міндеттемелерді орындау» бағдарламасы бойынша сұрақ қойды - 420, 5 млн.теңге («Сергек» жобасы бойынша инвестициялық және пайдалану шығындарының өтемақысы). Ол қандай құралдар туралы болып жатқанын түсіндіріп, Сергек туралы толық ақпарат беруді сұрады.

Қ. Манкараев МЖӘ жобасы 2017 жылы басталды, іске асыру
2018 жылы басталды, камералар орнатылды. Инвестициялар мен операциялық шығындар айыппұл салынғандықтан өтеледі. Әр жылдары түсімдер әртүрлі, осы уақытқа дейін олар минимум бойынша 2,5 млрд теңге.

«Нұр-Сұлтан қаласының Активтер және мемлекеттік сатып алу басқармасы» ММ басшысы м.а. Дулат Ашкенов бюджет жобасы келісілгенін, қосымша қаржыландыру бойынша сұрақтар туындамайтынын атап өтті.

«Нұр-Сұлтан қаласының Инвестициялар және кәсіпкерлікті дамыту басқармасы» ММ басшысы м.а. Гүлмира Ермолдина да бюджет жобасы келісілгендігін және басқарма бюджетті нақтылау кезінде қосымша қаржыландыру мәселесін көтеретіндігін айтты. 

Депутат Гүлнәр Данбаева жуырда Тексеру комиссиясының отырысында 010 бағдарламасы бойынша «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ-ға несие беру - аймақтық кредиттеу бағдарламасын іске асыру үшін
кем дегенде 10 жобаға 500,0 млн.теңге, сыйақы мөлшерлемесі 8,5%-тен аспайтындығын» баса айтты. Сұрақ туындайды, неге басқа өңірлердегі ШОБ ақша елордалық бюджеттен түседі? Неліктен комиссия құрамында басшылық өкілдері жоқ? Бұл қалай - бағдарлама әкімшісі комиссия мүшесі емес пе?

«Бүгінгі таңда 288 жоба субсидияланды. Мұнда көптеген заңды тұлғалар тіркелген, ал кәсіпорындар өңірлерде орналасқан. Бұл «Даму» қорының ішкі қағидалары, оған сәйкес бұл мүмкін. Министрлікке хат жібердік, өйткені олар ережелерді әзірлеушілер», - деп жауап берді «Нұр-Сұлтан қаласының Инвестициялар және кәсіпкерлікті дамыту басқармасы» ММ басшысы м.а.

Депутат Аман Аюпов өзін 010 «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қорына кредит беру» бағдарламасы мәселесі де қызықтыратынын айтты. Мысалы, 017 «Бизнестің жол картасы-2025» бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай бағдарламасы шеңберінде кредит бойынша пайыздық мөлшерлемені субсидиялау» бағдарламасы бойынша үш жылдық кезеңге 8 миллиард 852,6 миллион теңге қарастырылған, оның ішінде 2021 жылы 5 миллиард 893,3 миллион теңге қарастырылған, оның 1 млрд 559,3 млн теңгесі жергілікті бюджеттен.

«Неліктен мұндай мәселелер бақыланбайды? Енді біз бұл соманы бекітуіміз керек. Неліктен бақылау әдістемесі жоқ», - деп сұрады А.Б. Аюпов.

М.Е. Шекенов бұл мәселе көтерілгенін, басқармада тиімді бақылау тетігі жоқ екенін атап өтті. Бюджетте сома қарастырылған, бірақ орындалуын бақылауға мүмкіндік жоқ екен. Басқарма сессияға дейін осы мәселені қарап, шешімін ұсынуы керек.

Қ.З. Маңкараев шешімді салалық басшылық өзінің министрлігімен пысықтауы керек деді. Қаражат кейбір ережелерге сәйкес шығарылады, құжатқа өзгеріс енгізу қажет.

 Қаржы басқармасының басшысы Әліби Жұмаев сөз сөйлеп,
007 «Бюджеттік алу» бағдарламасы бойынша ең көп шығындар 34 миллиард 148,2 миллион теңгені құрайтындығын атап өтті. 2022 жылы дефолтқа жол бермеу үшін бюджет жобасын қолдауды сұраймыз. 39 миллиард теңге сомасы бөліктерге бөлініп, біртіндеп төленетін болады.

«Нұр-Сұлтан қаласының Цифрлық және мемлекеттік қызметтер басқармасы» ММ басшысы Ботагөз Исабекова бюджет жобасы басшылықпен бірге жасалғанын айтты. Сергек бойынша сұрақтарға келетін болсақ, мен МЖӘ жобасына 2017 жылдың 3 тамызында қол қойылғанын, жарамдылық мерзімі 6 жыл 7 ай екенін түсіндіргім келді. Қазіргі уақытта 15 миллиард теңгені құрайтын барлық салынған айыппұлдардың ішінен 11 миллиард теңге Нұр-Сұлтан қаласына түсті. Жоба толығымен келісілді, енді біз бұл жобаны жалғастырамыз. Біз 600 миллион теңгені зерттеп, сізге анықтама береміз. 

М.Е. Шекенов елорда тұрғындары үнемі Сергек жобасы бойынша сұрақтар қоятындығын, есептелген айыппұлдар туралы сұрақтар туындайтынын, бұл мәселені жұмыс жоспарына қосып, келесі жылдың басында оны іске асырыла бастаған кезден бастап өткен жылдар тұрғысынан қарастыру қажет екенін атап өтті.

Тұрақты комиссия төрағасы Мирас Шекенов құрылыс басқармасынан мектептер мен спорт нысандарын орталық жылу желілеріне қосуды сұрады. «Астана-Арена» қалалық бюджетке жылу төлемдерін өтеу үшін жылына 345 миллион теңгені құрайды, желілерге қосылған кезде төлем шамамен 60 миллион теңгені құрайды, 285 миллион теңге үнемделеді, Алауда үнемдеу 314 миллион болады, әсіресе жақын жерден жылу магистралі өтеді. Неліктен бұл мәселе әлі күнге дейін шешілмеген, қала бюджетінде үнемдеу болатын еді.

Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасының басшысы басқарма бұл мәселені бірнеше рет көтерді деп жауап берді, өйткені білім беру ұйымдарының жылуы үшін төлем мөлшері 1 миллиард теңгені құрайды, бірақ егер олар желілерге қосылған болса, олар 10 миллион теңге төлейтін болады. Мұнда сізге кешенді тәсіл қажет. Кешеннің «Нұр-Сұлтан қаласының Отын-энергетикалық кешені және коммуналдық шаруашылық басқармасы» ММ бағдарламаның әкімшісі болып табылады, олар ЖЭО-3 іске қосылғаннан кейін мәселе шешіледі деп жауап берді.

Басшының орынбасары Ерлан Сыздықов комиссияның бірлескен отырысы алдында «Нұр-Сұлтан қаласының Отын-энергетикалық кешені және коммуналдық шаруашылық басқармасы» ММ ұсыныстарымен ақпарат дайындайтынын айтты.

Тұрақты комиссия төрағасы отырысты қорытындылай келе, алдағы үш жылға арналған елорда бюджетінің жобасын қалалық мәслихаттың тұрақты комиссияларында қарау аяқталғанын айтты. Пікірталас нәтижелері бойынша Бюджет, экономика, өнеркәсіп және кәсіпкерлік мәселелері жөніндегі тұрақты комиссия бағдарлама әкімшілерінен келіп түскен қосымша өтінімдерді қорытындылап, тиісті материалдармен бірге қалалық Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасына жолдайды.