Қозғалысы шектеулі топтар үшін қоғамдық көліктің қолжетімділігі

Қалалық мәслихатта Батыр Котыревтің төрағалық етуімен Zoom сервисінің бейнеконференцбайланыс платформасында құрылыс, экология, көлік, сауда және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық мәселелері жөніндегі тұрақты комиссияның отырысы өтті.

Депутаттар қоғамдық көліктің жұмысы туралы, оның ішінде халықтың қауқары аз топтары үшін оның қолжетімділігі туралы мәселені қарады.

Төраға Батыр Котырев отырыстың басында депутаттарға «Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту басқармасы» ММ басшысы Жансұлтан Сапарбаев жоқ екенін, «Нұр-Сұлтан қаласының Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту басқармасы» ММ басшысының орынбасары Ержан Диханбаев пен «City transportation systems» ЖШС-нің Басқарма төрағасы Бекмырза Игенбердинов қатысатынын хабарлады. Депутаттар көпшілік дауыспен тұрақты комиссия отырысын өткізуді ұсынды.

Сондай-ақ, комиссия төрағасы отырыс қарсаңында депутаттар рейд өткізіп, Нұр-Сұлтан қаласы мәслихаты депутаттары мен мүгедектер қоғамы өкілдерінің мүмкіндігі шектеулі адамдар үшін қоғамдық көліктің қолжетімділігін зерделеу мақсатында бірлескен рейд туралы есеп дайындағанын хабарлады.

«Нұр-Сұлтан қаласының Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту басқармасы» ММ басшысының орынбасары Ержан Диханбаев депутаттарға қаланың қоғамдық көліктері (қалалық және қала маңындағы маршруттар) жылжымалы құрамның жалпы саны 1145 бірлік автобусы бар 6 автобус паркіне қызмет көрсететінін хабарлады. Мүмкіндігі шектеулі адамдардың қоғамдық көлікті кедергісіз пайдалануын қамтамасыз ету үшін қайырмалы құрылғысы (басқышы) бар 988 автобус сатып алынды.

«Автомобиль көлігі туралы» Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 4 шілдедегі № 476 Заңының 27-бабының 3-тармағына сәйкес әлеуметтік маршруттардағы автобустар санын көбейту кезінде мемлекеттік органдар жолаушыларды тасымалдау маршруттарына қызмет көрсету құқығына конкурстар өткізген кезде, конкурсқа қатысушылар арбадағы мүгедектердің жүріп-тұруына бейімделген көлік құралдарымен басымдыққа ие болады.

Нұр-Сұлтан қаласының Көлік мамандарының біліктілік орталығында Мүмкіндігі шектеулі жолаушыларға қызмет көрсету бойынша жүргізушілерді оқыту көзделген.

Қазіргі уақытта көшелер мен жолдарды салу және жөндеу жобаларында міндетті түрде халықтың жүріп-тұруы шектеулі топтарының жүріп-тұруы үшін жағдайлар көзделеді.

«City transportation systems» ЖШС Басқарма төрағасы Бекмырза Игенбердинов автобустардың 76% пандустармен жабдықталғанын және бұл өте жақсы көрсеткіш, республика бойынша үздіктердің бірі екенін айтты. Қала әкімдігімен келісім бойынша 2012 жылға дейін сатып алынған экспресс-маршруттар мен автобустардың қозғалысы мүгедектерге қызмет көрсетуге бейімделмеген пандустарсыз тоқтатылды. Сондай-ақ, ол бүгінгі таңда барлық тұрғын үй алаптары қоғамдық көлікпен қамтамасыз етілгенін атап өтті.

Карантин кезеңінде күн сайын медициналық ұйымдардың 7 мыңнан астам қызметкері тасымалданды, оған 200-ден астам автобус тартылды. Қазіргі уақытта көлікте шектеу шаралары, медициналық маскалар, қолғаптар кию, автобустарды толық дезинфекциялау, сантайзерлер орнату сақталуда.

2020 жылдан бастап маршруттық желі бойынша іс-шаралар кешені өткізілді, 5 қосымша маршрут іске қосылды, 20 маршруттың схемасы жақсартылды, 10 маршруттағы жылжымалы құрам жаңартылды. Жол-көлік инфрақұрылымы мәселелері шешілді, 33 аялдамаға кіреберістер, отырғызу қалталары жақсартылды.

Қаланың көлік мамандарының біліктілік орталығында жүргізушілерді онлайн оқыту, коммуналдық қызмет жүргізушілерінің біліктілігін арттыру курстары енгізілді. 2020 жылғы наурызда тасымалдаушылармен бірге тиісті көлік картасы болған жағдайда 18 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандар үшін тегін жол жүру енгізілген, аз қамтылған және көп балалы отбасылардан шыққан балаларға қолдау көрсетіледі. Жол жүру ақысын қолма-қол ақшамен төлеу толығымен алынып тасталды.

Қалалық цифрландыру және мемлекеттік қызметтер басқармасымен бірлесіп Бірыңғай көлік картасын жасау жұмыстары басталды.

Траспорттық жүйені жақсарту үшін 236 бағдаршам қосылған, 186 табло орнатылған. «Астана Тазалық» ЖШС-мен арнайы техника қозғалысын диспетчерлеу, қарбалас уақытта автомобильдер ағынын азайту және қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша жұмыстар жүргізілуде.

«ASTANA BIKE» - мен жұмыс жүргізілуде, қалада 150 велостанция бар, осы жобаны іске қосудан оң нәтиже байқалады.

Жыл соңына дейін 8 жаңа маршрут іске қосылады, маршруттарды ұлғайту есебінен графиктерді қайта бөлу жүргізіледі.

Тұрақты комиссияның төрағасы Басқарма төрағасына сұрақ қойды, осыған байланысты автобустардың тек 76%-ы ғана пандустармен жабдықталған және неге механикалық құралдары бар автобустар сатып алынады. Сондай-ақ, ол IKomek орталығына келіп түскен шағымдардың 69% - ы қоғамдық көлікке қатысты екенін атап өтті.

№1 автобус паркінің директоры жол қозғалысы ережелерін бұзған автобус жүргізушілеріне қатысты шағымдар бойынша түсініктеме берді, олар бойынша дереу шаралар қабылданып, Ақпарат көлік басқармасына және көлік мамандарының біліктілік орталығына жіберіледі.

Тұрақты комиссияның төрағасы Батыр Котырев отырыс басталардан бірнеше минут бұрын қала тұрғыны Мауар Мұстафина фейсбук арқылы депутаттарға жүгінгенін, ол қоғамдық көліктің жұмысына шағымданғанын, 24 маусымда сағат 20.50-де теміржол вокзалының аялдамасында барлық автобустар бұрылып, саябаққа кеткенін айтты.

Басқарма төрағасы жүйе бойынша қандай автобустар жұмысты мерзімінен бұрын аяқтағанын қарап, анықтап, қабылданған шаралар туралы ақпарат жіберетінін айтты.

Б.К. Котырев басшылардың назарын қабылданған шаралар туралы ақпаратты жай ғана жіберіп қоймай, қоғамдық көлікпен жағдайды жүйелі жақсарту бойынша ұсыныстар қажет екенін атап өтті. Диспетчерлеу орталығы бар, ол арқылы жүргізушілердің тәртібін жақсартуға болады.

Депутат Ерлан Дәкенов депутаттар рейдтерді жиі өткізетінін және проблемалар туралы естімейтінін, автобустардағы көптеген пандустар жұмыс істемейтін, лас екенін атап өтті. №7 автобус паркінде депутаттар жүргізушілермен тұрақты нұсқаулық өткізілмейтініне көз жеткізді. Агроқалашықтарға қызмет көрсететін 5 және 16 автобустарға қатысты екінші мәселе кейбір автобустарға мүгедектер арбасы сыймайды.

Депутат Серік Түсіпов қарбалас уақытта автобустар санын көбейтуді ұсынды, мысалы, Мәңгілік Ел көшесі бойынша, мысалы, сағат 17.30-дан бастап кептелістер басталады, Сығанақ көшесі бойынша көшені кесіп өту мүмкін емес, қазір жаяу жүргіншілер өткелін салу жұмыстары басталды. Қалдаяқов көшесіне қарай 21 бағыт жүреді.

Депутат Нұрдәулет Оразханов Заречный кентіне баратын бағытқа қатысты сұрақ қойды, 19 маршрут жүрді, қазіргі уақытта оны алып тастады. Депутат Заречный тұрғын алабына қызмет көрсету бойынша қандай шаралар қабылданатынын және маршрутты жою бойынша негіздеме ұсынуды сұрады.

Депутат Бауыржан Жанғұнақов ақпаратта автобустардың 40%-ы өз боксында тұратындығы айтылған. 2021 жылға бокстарды жалға алуға бюджеттен 1 млрд.650 млн. теңге қарастырылған. Депутат бұл қаражатты автобус тұрағына арналған бокстар құрылысына пайдалануды ұсынды, бұл әлдеқайда тиімді болады. Депутат бұл қаражатты автобус тұрағына арналған бокстар құрылысына пайдалануды ұсынды, бұл әлдеқайда тиімді болады. Сэндвич панельдерінен жасалған ангардың шамамен құны 2400 шаршы метр 200 млн. теңге және 2 ай ішінде қойылады,ал профильдерден тұратыны 120 млн. теңге. Бізге оларды жалға алудың орнына өндіріс орындары қажет.

Ардақ Отарбаев, «Дос» «Тәуелсіз өмір» орталығының инвадидтер қоғамдық бірлестігінің өкілі, паралимпиадашы жүргізушілердің жұмыс кестесіне қатысты сөз сөйледі, жүргізушілермен мүгедектерге қызмет көрсету туралы еңбек шартында жағдайлар бар ма, медициналық тексерумен қатар, қоғамдық көлікте мүгедектерге қызмет көрсету бойынша нұсқаулық өткізіледі ме, жоқ па, өйткені олардың арасында мүлдем қозғала алмайтын мүгедектер бар, оларды абайсызда ұстаған кезде ауыратын мүгедектер бар. Фотосуреттерде мүгедектерге арналған орындар қауіпсіздік белдіктерімен қамтамасыз етілмегені көрінеді.

Тұрақты комиссияның төрағасы Б.К.Котырев рейдтер барысында депутаттар жоюды талап ететін бірқатар ескертулерді анықтады, ақпарат берушілер жұмыс істемейді, автобустарға кіруге кедергі келтіретін жолдар мен тротуарлардағы шұңқырлар, жолаушылардың кіруі мен шығуы кезінде ережелерді бұзу, барлық жерде түймелер жұмыс істемейді және жүргізушілер оларға әрдайым жауап бермейді, USB жылы аялдамаларында жұмыс істемейді, кейбір модульдік аялдамалар жабық тұр.

Басқарма төрағасы Бекмырза Игенбердинов аялдамалар аудан әкімдіктерінің балансына беріледі деп жауап берді, дегенмен шағымдар көлік басқармасына әлі де келіп түсуде.

Тұрақты комиссияның төрағасы Б.К. Котырев мәслихатқа, әсіресе, мүмкіндігі шектеулі жандар бойынша шағымдар бойынша ақпарат жолдауды ұсынды. Мүгедек жолаушылармен жұмыс істеуге деген көзқарасты қайта қарау керек. Қоғамдық көліктің жұмыс жүйесіне жүргізушілерге арналған сұрақтары бар чек-парақты енгізу керек, егер жолаушы мүгедек болса, жүргізуші міндетті және т. б.

Депутат Назгүл Мақжанова жүргізушінің мүгедектерге қызмет көрсету кезіндегі міндеттері қандай құжатта жазылғанын сұрады.

Тұрақты комиссияның төрағасы Котырев Б.К. Көлік басқармасының өкіліне жүргізушіге мүгедектерге көмек көрсетуге қатысты ережелерден қысқаша үзінді келтіріп, оны автобус салонының басында және соңында орналастыруды ұсынды.

Жүргізушінің жұмысы өте ауыр, көптеген міндеттер, жұмыс қиын екенін мойындау керек. Сонымен қатар, депутаттар D жүргізуші санатын берудің адалдығына қатысты жүгінді, бір уақытта иерархия сақталды. D санатындағы жүргізушілер, автобус жүргізушілері иерархияның жоғарғы жағында болды және әдетте бұл санатқа ие болу керек еді.

Депутат Асқар Смағұлов Автопарк басшыларына сұрақ қойды, автобус жолға жұмыс істемей тұрған пандуспен шығады, мүгедектер арбасына арналған қауіпсіздік белдігі жоқ. Автобустың техникалық жағдайы тексеріліп, жабдықталмаған автобус маршрутқа шығады, бұған мүлдем жол берілмейді.

Нұр-Сұлтан қаласы бойынша санитарлық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары Айгүл Шағалтаева барлық бетперде режимін сақтамау туралы сөз сөйледі, жүргізушілердің бетперде киюі бойынша ескертулер бар, қарбалас уақытта бетперде режимін сақтау, автобустарды өңдеу бойынша бақылау мен мониторингті күшейту, Ashyq қосымшасына қосу мүмкіндігін ойластыру.

Алайда, бірнеше рейд жүргізген депутаттар бетперде киюге қатысты жүргізушілерге де, жолаушыларға да ешқандай шағымдар болмағанын айтты.

Тұрақты комиссияның төрағасы Б. К. Котырев отырыс соңында рейдтер қорытындысы бойынша депутаттардың ұсыныстарын атап өтті:

- мүмкіндігі шектеулі адамдарға қызмет көрсету бойынша автобус жүргізушілеріне нұсқау беру жұмыстарын күшейту,

- автоматты пандустармен жабдықтау мүмкіндігін қарастыру,

- мүгедектерге арналған орындарды қауіпсіздік белдіктерімен жабдықтау;

- D жүргізуші санатын беру бойынша адалдықты жою бөлігінде нормативтік актілерге түзетулер енгізу қажеттілігін талдау;

- елорданың қоғамдық көлігін жетілдіру бойынша ұсыныстар жолдасын.