Мемлекеттік мұрағатты дамыту және жаңғырту. Мемлекеттік тілдің беделін арттыру

Қалалық мәслихатта Асқар Смағұловтың төрағалығымен Әлеуметтік-мәдени даму мәселелері жөніндегі тұрақты комиссияның: «Астана қаласы мемлекеттік мұрағатын дамыту және жаңғырту: басым бағыттар мен міндеттер. Әлеуметтік-коммуникативтік кеңістіктегі мемлекеттік тілдің беделін арттыру (туризм, бос уақыт, жаңа технологиялар, әлеуметтік жарнама және т.б.)» тақырыбына отырысы өтті.

Тілдерді дамыту және архив ісі басқармасының басшысы Сәкен Есіркеп мемлекеттік мұрағатты дамыту мен жаңғырту және мемлекеттік тілдің беделін арттыру, нормативтік-құқықтық базаны жетілдіру, ономастикалық комиссияның жұмысы, сондай-ақ, жалпы сәулеттік келбетке сәйкес келетін, қауіпсіз және ақпараттық, сондай-ақ, жарнама туралы Заңға сәйкес келетін сыртқы жарнаманы жақсарту жөніндегі шаралар туралы баяндады. Басқарма басшысының айтуынша, автобус салондарында дисплейлер пайдаланылады, аялдамаларда, жол бойында, ірі нысандардың жанында жарнама, билбордтар, плакаттар, стендтер, жарық таблолары орналастырылады, мемлекеттік мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында үлкен жұмыс жүргізіледі. Сөз соңында Есіркеп мұрағат ісін дамыту және жаңғырту жөніндегі шаралар және осы саладағы проблемалық мәселелер туралы айтты.

Депутаттар мемлекеттік тілді және мұрағат ісін дамыту бойынша белгілі бір жұмыстар жүргізіліп жатқанын, алайда шешілмеген мәселелер бар екенін атап өтті. Сонымен, сөзбе-сөз аударуға жауап бермейтін бренд атауларын пайдалану мысалдары бар, мысалы, «Окадзаки», басқарма осындай мәселелерді қалайша шешуді жоспарлап отыр? Жұмысшы мамандықтар жылы елорданың дамуына елеулі үлес қосқан жұмысшы мамандықтардың өкілдері бірінші орынға шығады. Басқарма осы адамдарға назар аударуды жоспарлап отыр ма және қалай?

Басқарма басшысы ұсынған ақпаратқа сәйкес, Архив ғимаратын салу, құрылыс үшін жер учаскесін таңдау және т.б. мәселесі шешілуде. Сондай-ақ, депутаттарды бүгінгі таңда қандай ЖОО-лар мемлекеттік мұрағаттарда жұмыс істеу үшін тар мамандарды дайындап жатқаны, сыртқы жарнамаға қойылатын талаптарды іске асыру үшін қандай шаралар қабылданып жатқаны қызықтырды.

Депутат Владислав Сергеев отырыс қарсаңында депутаттар қалалық мұрағатқа барғанын атап өтті. Оның пайымдауынша, 1 гектар жер учаскесін беру мәселесі шұғыл түрде шешілуі керек, қала шегінен учаске табу керек.

Депутат Кендебай Адамбек депутаттар проблемалық мәселелерді шешу бойынша Басқармамен тығыз жұмыс істеп жатқанын атап өтті. Ағымдағы кезеңде мұрағат қоры 98%-ға толды, соның салдарынан қалалық басқармалардан жаңа құжаттардың түсуі тоқтатылды. Мұрағат ғимараттары заманауи талаптарға сәйкес келмейді. Үй-жайлардың жетіспеушілігі байқалады, осыған байланысты қызметкерлер үш мекенжайға бөлінген, бұл мекеме жұмысының өнімділігіне ықпал етпейді. Депутат Архив ғимаратын салу мәселесін мамандардың пікірін ескере отырып шешуді ұсынды. Кешенді жұмысқа депутаттар, азаматтық сектор, мамандар қосылуы тиіс. Мемлекеттік тілдің беделін арттыру мәселелері алдыңғы қатарда болуы керек, иілуге жол бермей, сыпайы әрекет ету керек.

Депутат Ләззат Разбекова қала тұрғындарының тілдерді меңгеруіне қатысты келтірілген статистикаға наразылығын білдірді. Оның пікірінше, ұсынылған ақпарат түзетуді қажет етеді. Тиісті көрініс алу үшін мемлекеттік тілді қолдануды кеңейту бойынша тереңірек зерттеулер жүргізу қажет.

Депутат Сәуле Самидин екі жыл бұрын жарнама дизайнына түзетулер енгізуді ұсынғанын еске салды, бірақ екінші жыл болды жарнама өзгермеді. Дизайнерлерде проблема бар – қазақ тілінде қаріптердің болмауы. Ол тілдерді дамыту басқармасына қазақ шрифтін жасау бойынша конкурс өткізуді ұсынды.

Тұрақты комиссияның төрағасы Асқар Смағұлов отырысты қорытындылай келе, депутаттардың барлық ұсыныстары мен ескертулері қаулыға енгізіліп, орындау үшін мемлекеттік органдарға жіберілетінін айтты.